​

روستای آبشکی

روستای آبشکی ، در منطقه‌ی نیمه کوهستانی شهرستان نیکشهر استان سیستان و بلوچستان ، در فاصله 15 کیلومتری شهرستان نیکشهر و در سه کیلومتری خط ترانزیت چابهار ، زاهدان قراردارد. و فاصله آن از بندرچابهار 120کیلومتر است.

این روستا از شمال به روستای بازیگر ،از جنوب به روستای نیکوجهان ، از شرق به روستا دینار کلگ و ازغرب به روستای حسین آباد محدود می شود. نزدیکترین روستا به آبشکی ، روستای حسین آباد بافاصله ی 1 کیلومتری در سمت غرب همسایه میباشد.

این روستا و روستای حسین آباد به وسیله یک جاده خاکی متصل می گردد.

از زمان پیدایش و شکل گیری روستا اطلاع دقیقی در دست نیست و براساس گفته ی اهالی روستا ، طایفه رئیسی که یک قوم دام پرور و کوچ نیشن بوند اولین ساکنان این روستا هستند و بعد از آن اقوام مختلف از جمله طایفه باشنده ها امیری ها وبلوچزهی ها و... در این روستا ساکن شدند.

وسعت وآب و هوا

روستای آبشکی دارای وسعتی بیش از چندین هکتار برای مناطق مسکونی و بیش از چندین هکتار برای مناطق کشاورزی ومزارع می باشد.

آبشکی دارای آب و هوای خشک و نیمه کوهستانی همراه با آفتابهای گرم وسوزان  از اواخر اردیبهشت تا اوایل شهریوراست. میزان بارش در فصل تابستان که ازاوایل خرداد تا  اوسط تیر  به بیش از1متر مربع  می رسد تابستانی دلچسب را برای اهالی به همراه دارد.

عوامل تشکیل دهنده روستای آبشکی

از علتها و عوامل تشکیل دهنده روستا در این منطقه می توان به مواردی از جمله :

وجود دو قنات ژرف و قدیمی ، هوای دلچسب مونسون در فصل تابستان وجود رودخانه فصلی و بزرگ نام برد. همچنین علاو بر آب ، خاک که یکی از ممهترین منابع طبیعی و از عوامل اصلی سکونت گزینی برای جوامعی مانند آبشکی است که محور فعالیت های اقتصادی آنها مبتنی بر بخش کشاورزی ودامپروری می باشد.

روش های صید ماهی کوچک (کوریگ) در رودخانه ی فصلی روستای آبشکی

روش صید با نهیگ (قلاب):ابزار نياز براي اين صيد ريسمانی است که به شاخه ای دراز درخت خرما وصل میکنند و به سر ریسمان قلاب ماهيگيري وصل مي كنند و در نيم متري قلاب تكه اي سرب براي سنگيني آن مي بندند.

براي گول زدن و فريب دادن ماهي از (طعمه) یا همان كرم خاكي يا ماهي مركب ،آرد استفاده مي شود بطوري كه طعمه را سر قلاب مي بندند و آن را در آب رها مي سازنند.

روش صید با تور روگ (جل) :در این روش اول دو عدد چوب ضخیم وکلفت پیدا کرده و به دو طرف تور با استفتده از طناب می بندیم تا راحت تر بتوان تور را کشید و نگه داشت.سپس یک طرف تور را که چوب به آن متصل است را در یک مکان مناسب و از پیش تعیین شده ثابت نگه داشته تا در مرحله انتهای که ماهیان در آن مکان جمع می شوند نتواند از آن مکان فرار کنند .و طرف دیگر تور را که با استفاده از چوب دیگر بسته شده است را چند نفر طور سریع و با دقت میکشند که با زدن یک نیم دایره در آب ماهیان را درون آن گیر بندازند. در این میان چندین نفر وسط تور را بالا تر از سطح آب نگه داشته تا ماهیان نتواند از دزون آن فرار کنند و چند نفر دیگر در خلاف جهت آب جلو تور شروع به فرار کردن و ایجاد سر وصدا می کنند تا ماهیان در خلاف جهت حرکت چند نفر حرکت کرده و درون تور به دام بیوفتند.بعد از این که نفری که تور را در آب به صورت نیم دایره بر حرکت در می آورد به ساحل می رسد یک نفر تور را از دست آن گرفته و شروع به کشیدن آن در خشکی می کند و نفر قبلی تور را در آب به زمین می چسباند تا ماهیان از درون ان نتوانند فرار کنند. به از این که تمان تور به خشکی آورده شده دو نفر دو طرف عرض تور را گرفته و ماهیان را در یک مکان جمع می کنند.و به ای صورت دوباره این روش تکرار می شود.معمولا در یک بار استفاده می توان ماهیان زیادی صید کرد که همین یک بار در برخی مواقع کافی است و صیاد دوباره در آن روز اقدام به صید بعدی نمی کند .

روش صید چرخشی با تور روگ:مجموعه بافته توری،توسط طناب متصل به آن (مرکز دایره تور) دسته بندی شده و حلقه انتهایی طناب در دست صیاد محکم می گردد . وسرب های متصل به محیط توری ،باعث سنگینی آن می شوند.تور دسته بندیشده در دست صیاد بر اثر چرخش بدن در اثر چرخش بدن صیاد در محور کمر آن به فضا پرتاب می شود که بر اساس قانون گریز از مرکزوزنه های متصل به محیط ماشک سبب باز شدن آن در فضا می گردند.تور به همین کیفیت در سطح اب گسترش یافته و بر اثر سنگینی قطعات سرب ،ضمن قوطه وری در آب از جهات مختلف درون آب فرو می رود به همین راستا اگر در آب ماهی باشد بدلیل افشاندن تور به جداره های تورکه درون آب حالت مخروطی شکل دارد برخورد می کنند و گیر می افتند .

روش صید گر کردن (ماهی ستوکی) :در این روش با تهیه یک عدد تور واسه گر کردن کوریگ یا یک توری مشابه آن از جنس نایلون می توان صید را به صورت زیر انجام داد.

توری را معمولا در جا هایی که آب گل آلود است یا ما آن را گل آلود کردیم یا در مکان های که جریان آب زیاد است و ماهی در اشفته حالی به سر می برد رها سازی می کنیم .بعد از رها سازی ماهی معمولا در اطراف آن شروع به ورجه ورجه کردن می کنیم . تا ماهی با آن استرس وارد شود و در توری گیر افتد بعد از گیر افتدادن ماهی باید سریع آن را از آب خارج کرد تا ماهی نتواند فرار کند .بعد از خارج کردن ماهی روش صید به همین صورت تکرار می شود.

روش صید با دو داری با تور روگ:در این روش صیاد دو چوب شیل را طوری در یک طرف بدن نزدیکی کمر نگه می دارد تا بتواند قشنگ طور را باز و بسته کنند.سپس تور را در جلو خود با کمک دو چوب برابری که تا قسمت پایین تور جایی که سرب ها متصل هستند به جلو به حرکت در می آورد. به طوری که دنبال ماهی حرکت می کند یا اینکه در خلاف جهت آب قرار می گیرد و ماهیانی که در جهت آب در حرکت هستند وارد تور شوند.زمانی که ماهی وارد شیل می شود صیاد با احتیاط در شیل را بسته و ماهیان را به بیرون اتقال می دهد و به همین صورت عمل صید را تکرار می کند .

روش صید با جاموک :اول ظروف استیلی با اندازه و شکل متفاوت را انتخاب می کنیم . سپس پارچه ای مناسب از جنس توری و رنگ سفید را طوری بر روی ظرف مورد هدف می بندیم که ماهی نتواند از داخل ظرف فرار کند. سپس پارچه را بالای ظرف طوری بسته که در قسمت پایین ظرف گره بخورد و قسمت بالایی یک پارچه باشد طور که ظرف یک حالت قفس مانند به خود بگیرد.سپس در قسمت بالایی ظرف که پارچه به صورت یک پارچه است سوراخی مطابق شکل درست میکنیم تا ماهی از آن سوراخ وارد طرف شود.داخل و اطراف ظرف را به آرد آغشته می کنیم تا زمانی که ماهی برای خوردن آرد وارد ظرف می شود درون ظرف به دام افتد.سپس صیاد با دقت خاص وارد آب می شود و یک دست خود را بالای ظرف قرار داده و ظرف را به بیرون اب انتقال دهد.. و با باز کردن پارچه ماهی داخل آن را بیرون آورد و به همین صورت عملیات صید را تکرار کند.

روش صید با چور:اول با استفاده از سنگ یک آبراه درون آب درست کرده به صورتی که دیوار های آن از سطح آب بالا تر باشند و ماهی هم نتواند از ان ها فرار کند و معمولا در هایی برای ورود و خروج آب از آن را هم در ان ها استفاده می کنیم که ماهی هم بتواند آزادانه از آن ها عبور کند. و با استفاده از چور که از شاخه های درخت خرما درست میشود ماهی آنجا گیر کرده و صید میشود.

طرز تهیه کوریگ سرخ کرده

ابتدا شکم ماهی ها را شکاف داده و برش می زنیم و محتویات شکم ماهی ها را خارج می کنیم و با آب تمیز می شوییم.در این مرحله آرد رو با فلفل و نمک قاطی می کنیم و ماهی ها را در آن مخلوط می غلتانیم. یک تابه بر می داریم و با کمی روغن روی حرارت قرار می دهیم تا روغن داغ شود. سپس ماهی ها را درون تابه سرخ می کنیم. ماهی ها را می توان در کنار سبزی پلو یا نان نوش جان کرد.

وسایل گرمایشی و پخت و پز

این روستا مانند تمام روستاهای شهرستان نیکشهر ، از نعمت لوله کشی گاز بهره مند نیست. و بدلیل نبود نانوایی از تنور(تندور) و هیزم برای پخت نان استفاده می کنند .آنها از کپسول گاز مایع برای پخت و پز استفاده می کنند البته امروزه به دلیل رفت و آمد های بسیار با منطقه های شهری ، سعی بر آن دارند که نان را از نانوایی های شهر تهیه کنند.

درختان ،گیاهان دارویی ،حیوانات و پرندگان

اکثر مناظره روستای ابشکی به صورت تپه ایست . و کوه ها و رودخانه ها و دره های آن دارای پوشش درختان خودرو و درختان بومی است مانند:

درخت خرما(مچ): درخت خرما که درخت بومی منطقه است. اسامي و انواع درختان خرما ( بالای 20 گونه درخت خرما ) نشانگر اهميت بيش از حد درخت خرماست. انواع و گونه هاي درختان خرمای روستای آبشکی : مضافتي - كُروچ -كَلَمي - حساب - دِسْكي - نيپگي -آبدندان یا آبو - رابي -روزبهاني - كُتمي - ديگِر - تِراني - شَكَري -كروچ -تركي كروچ - هَلينگي - روگني -عاشه اي -گِل كَند-كروچ-بیگم جنگی-صد رمی.

پنیر درخت خرما ( پنیر نخل، کیش،کوش): ارزشهای غذایی پنیر خرما پنیر خرما که در واقع در قسمت انتهایی بالای درخت خرما قرار گرفته و در حقیقت سلولهای بنیادی درخت خرما را تشکیل می دهد از ارزشهای غذایی بالایی برخوردار می باشد تا آنجا که به عنوان یک داروی گیاهی در مواردی چون تقویت بنیه و درمان ضعف جنسی به کار برده می شود. پنیر خرما منبعی غنی از اسیدهای چرب ضروری است . و اهمیت این گونه اسیدهای چرب آزاد موجود در پنیر خرما در پیشگیری از بیماریهای قلبی و عروقی است بنابراین این ماده غذایی می تواند در رژیم غذایی روزانه مخصوصا در قالب سالاد سبزیجات گنجانده شود.

مطالعات نشان داده که مواد معدنی شامل منیزیم، روی، آهن، کلسیم، سدیم، روی، پتاسیم و سلنیوم با نسبت های گوناگون در پنیر خرما وجود دارد. از آنجا که جذب روده ای روی در سالمندان کاهش می یابد پنیر خرما می تواند به عنوان یک منبع غذایی حاوی روی مورد استفاده قرار گیرد. همچنین پنیر خرما به خاطر وجود ۲۳ اسید آمینه در آن که بعضی از آنها در میوه های رایج از جمله پرتقال، سیب و موز وجود ندارد از ارزش غذایی خوبی برخوردار است. ضمن اینکه پنیر خرما منبع غذایی خوبی از لحاظ کربوهیدرات نمی باشد و این خود برای بیماران دیابتی بسیار مفید است.

درخت انبه : درختی گرمسیری که میوه ای آن برای مصارف خوراکی، آشپزی و آب میوه همچنین به عنوان ترشی و طعم‌دهنده نیز کاربرد دارد.

هندوانه(کیتگ):هندوانه ، مغذی و سرشار از ویتامین های گوناگون است یکی از ویژگی های فرهنگی این میوه جلوه گری آن در شب یلداست. محققان عقیده دارند که مصرف هندوانه به دلیل دارا بودن انواع ویتامین ها و املاح معدنی نیاز بدن را به این مواد تامین و مایعات هدر رفته را جبران میکند.

هندوانه حاوی اسید آمینه ای به نام سیترولین و رنگدانه هایی به نام کاروتن و لیکوپن و نوعی قند به نام مانیتول است. تحقیقات جدید نشان داده است که هندوانه در حفظ سلامت معده و کلیه نقش مهمی دارد. این میوه عطش را کم کرده و پوست را مرطوب نگه می دارد از نظر کالری نیز میوه مناسبی در رژیم های غذایی کاهش وزن به شمار می آید.

تیجگ(خربزه):خربزه یكی از مهمترین محصولات جالیزی شهرستان نیکشهر بوده و سرشار از ویتامین های قابل جذب و املاح مورد نیاز بدن است. میوه شیرین و آبدار آن در اواخر بهار و در طول تابستان فراوانترین و پر مصرفترین میوه منطقه است كه به صورت تازه خوری ، آب میوه و فالوده مصرف می شود.

موز:فواید بسیاری برای سلامتی دارد. از بهبود خلق و خو گرفته تا محافظت از سلامت قلب. در این مطلب، تمام فواید موز مورد بررسی قرار گرفته است. شما با خواندن این مطلب خواهید فهمید که موز، میوه ضد افسردگی است. موز یکی از جذاب‌ترین و دوست داشتنی‌ترین میوه‌های دنیا است. فواید زیادی با این میوه زرد مرتبط است.

درخت انجیر: انجیر میوه‌ای خوش طعم با خواص بی‌نظیری از جمله کمک به کاهش وزن، کاهش فشار خون، درمان اختلالات جنسی، کنترل دیابت و جلوگیری از یبوست می‌باشد.

زیتون محلی(گواوا): زیتون محلی یا گواوا میو ه ای گرمسیری شیرین و خوشمزه از خانواده میرتاسه‌ است که گلابی شکل بوده و در انواع گواوا سبز، زرد، نارنجی و بنفش دیده می شود، گوشت میوه گواوا سفید، صورتی یا زرد بوده و درون آن دانه های سفت خوراکی قرار دارد.

گواوا فواید زیادی برای بدن دارد خواص میوه و برگ گیاه گواوا را برای سلامتی، لاغری، دیابت و پوست و مو مثال زدنی است.

گوجه فرنگی:آنتی اکسیدان های موجود در گوجه فرنگی از انواع بیماری‌های مهلک محافظت می‌کند که سرطان، دیابت و بیماری‌های قلبی از جمله این موارد است.گوجه فرنگی برای افرادی که می‌خواهند لاغر شوند و سطح فشار خون خود را حفظ کنند، بسیار مفید است. این میوه همچنین به تقویت بینایی و مدیریت دیابت کمک می‌کند. مهمتر از همه می‌تواند برای زنان باردار مفید می باشد.

كُنَرْ ( كنار ) : درخت كنار از درختان خاص اين منطقه است. ارتفاع آن به بيش از 20 متر مي رسد. در فصل زمستان محصول آن قابل استفاده مي باشد.

درخت جم: میوه های جم با کیفیت خوب ، شیرین ، می خوش (ترش و شیرین) و میزان گسی کم بصورت خام خوری و یا ممکن است در شیرینی سازی یا سس و یا مربا استفاده گردد ، جهت بهبود طعم میوه ها گس آنها را در آب نمک خیسانده و یا اینکه پس از خراش دهی در نمک کم مالیده می شود و پس از آن به مدت یک ساعت نگهداری می شود ، از میوه های درجه ۲ برای تهیه آب میوه مثل آب انگور بکار برده می شود. بیشترین ارزش جم در علم پزشکی و با صنعت دارو سازی دیگر زمینه هاست . در پزشکی میوه ها دارای خاصیت قابض ، اشتها آور، ضد نفخ ، ضد گال (جرب) ، ادرار آور می باشند پختن میوه و افشرده غلیظ آن در درمان اسهال حاد موثر است.

کتینبو(قارچ خوراکی): قارچ خوراکی گیاهی خودرو در جنوب نیکشهر به وفور یافت می شود. که حاوی پروتئین، ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان است. اینها می توانند مزایای سلامتی مختلفی داشته باشند. به عنوان مثال، آنتی اکسیدان ها موادی هستند که در از بین بردن رادیکال های آزاد به بدن کمک می کنند. رادیکال های آزاد محصولات سمی متابولیسم و ​​سایر فرآیندهای بدن هستند. آنها می توانند در بدن انباشته شوند و اگر این انباشتگی از حدی فراتر رود، استرس اکسیداتیو ایجاد می شود که می تواند به سلول های بدن آسیب برساند و منجر به بیماری های مختلف شود.

تروپشوک(ترشوک):ترشوک گیاهی با برگ های پهن است که ساقه آن هم خوراکی است. دو نوع ترشوک کوهی و اهلی وجود دارد. این گیاه از قدیم الایام به عنوان یک سبزی مفید و مؤثر استفاده می شده است.

در زمین های شهرستان نیکشهر به صورت خودرو سبز می شود. دارای طعمی ترش است.

سگوک(سچکوک):گیاهی خودرو از خانواده سیر با خواصی همچون سیر و طعم و بویی بسیار عالی که اغلب در دامنه کوه ها در فصل زمستان و بارندگی یافت می شود.این سبزی خودرو که از لحاظ قطر برگ باهم تفاوت دارند اما ازلحاظ مزه زیاد متفاوت نیستند؛ شناخته می شوند.
سگوک که به صورت خام مصرف می شود و یا سرخ می شود و با نوعی نان محلی به نام تیموش میل می شود.

كَهیر و چگرد: از درختان موجود در منطقه مي باشند. ار تفاعشان به بيش از 15 متر مي رسد درختانی با تاج بزرگ و گرد و خارهاي تيز هستند.

درخت هینیگ (حنا): یکی از محصولات صادراتی روستا به امارات و قطر و عمان میباشد و روستای آبشکی یکی از مرغوب ترین حنا ها را دارا میباشد.

بانکلینک و بندا( باقلا و بامیه) : محصول عمده روستاي مذكور درفصل زمستان مي باشند.

برنج: وجود بارندگی خوب ، موجب كاشت برنج از دهه هاي گذشته در روستای آبشکی شده است. تمام مراحل كاشت ، داشت ، برداشت در روستای آبشکی به شكل سنتي صورت مي گيرد و یکی از مرغوب ترین برنج منطقه هست.برای کاشت برنج ابتدا زمین را به وسیله تراکتور یا گاو(ننگار)شخم میزنند و بزر برنج را می گارند بعد از رشد بزر مردم روستا دسته جمعمی تمام زمین ها را می کارند و سپس بعد از چند ماه آبیاری منظم و کود و رسیدگی برنج یا همان شدام ، یا شدان به ثمر می شنید و مردم دست جمعی برنج رو با داس درو می کند. و آسیاب آن اول به وسیله گاو صورت می گیرد و بعدا پود های برنج رو به وسیله ای باد جدا کرده و به آسیاب شهر می برند و بعد از ان برنج اماده استفاده است.

و همچنین درختان غیر بومی که برای توسعه و احیای جنگل و استفاده از میوه کاشته می شوند به چشم میخورند. ناگفته نماند که روستای آبشکی دارای گیاهانی با خواص دارویی است که اهالی برای درمان امراض خویش نیز از آن استفاده می کنند.

اسامی بلوچی گیاهان دارویی

​​​گز روغن، پنیرباد، آنغوزه، بنه، سنا، کُنار، وشاء، بادام کوهی، آلوئه‌ ورا، مریم گلی، برازمبل، کلپوره، گون، پونه، ایشوِرک، استبرق، درخت مسواک، خرزهره، علف مار، مارموتک، ریواس، درمنه، موسیر، زیره سیاه، گُلدِر، هندوانه ابوجهل، خارمریم، خارشتر، گل گندم، خاکشیر، خارخَسَک، گزنه، شاه‌تره، بید، مورد، پنیرک، داتوره، بنگدانه، پونه ‌سا، مشکک، سه ‌پستان، بومادران، پنج‌ انگشت و بارهنگبومادران ، صد آب، سرنجیل، شنز (خارشتر)، خاک شیر، منگولی، مدوح (شیرین بیان)، دانیچک، توتری، كلپوره، گوردر، پورچنک، گواتک، شوتک، سارنگ ، ازگند (آویشن)، درنگ (درمنه)، برنجاسف، بوجایل ، كل كشته، دودنی(اسپند) ، مورپوژو ، پتونتد ، قارچ ، جعفری و نعنا كوهی، راب، اسفناج وحشی، ریواس، پونه، گل گاوزبان، بنه، بادام كوهی، زیر بال، انجیر، كنار، كاسک، كسور و...... از جمله مهمترین گیاهان دارویی روستای آبشکی محسوب می شوند كه سرمایه گذاری بیشتر و ایجاد صنایع تبدیلی گیاهان دارویی در شهرستان نیکشهر علاوه بر توجیه فراوان اقتصادی می تواند به رونق اشتغال در منطقه كمك كند.

این در حالی است که گیاهان ارزشمندی همچون ؛ حنا، نیل، چای‌ ترش، ارقام مختلف کُنار، سیر، زیره سبز، شنبلیله، پاپایا‌(خربزه درختی)، جَم، چریش، گلرنگ، زعفران، گل ‌محمدی، عناب، کارلا، رازیانه، زنیان، پنیرک، فلوس، کرچک، اکالیپتوس، به ‌لیمو، استویا و آلوئه ‌ورا به صورت زراعی در شهرستان نیکشهر کشت می‌ شوند.

تصاویری از گیاهان دارویی بلوچی

به علت این که بعضی اهالی روستا دامدار میباشند مسلماً وجود جانداران اهلی در روستا طبیعی بوده وتقریباً در طویله هر خانه چند،بز و مرغ و خروس پیدامیشود. به گفته اهالی ورود شغال یا احیاناً روبا به روستا درمواقعی که غذای شکاری کمتری پیدا می شود طبیعی بوده و تا به حال هیچ مزاحمتی از ناحیه این قبیل حیوانات مشاهده نشده است.

اسامی بلوچی جانداران ؛ پرندگان ؛ خزندگان ؛حیاتِ وحش روستای آبشکی عبارتند از :

اسامی حیوانات به زبان بلوچی

کـُچِک: سگ

گربگ ، پِیشّی : گربه

هَر: الاغ

پس: بز

​​​​

موشک: موش

دَجُک،شَبْرَ،سیکـُن:جوجه تیغی

گــُـراز : هیک

هَـپْـتار = کــَـپْـتار

چُـگـْـبَـر = کانگرو

رۏباه = روباه

اُشتـِــر = شتر

گـۏک ،گوسک = گاو

تـۏلــَـگ = شغال

گــُرْکْ = گرگ

زومّ یا زیمّ = عقرب

سبز کــَـباهُک : سبز قبا

کــُـلی = بلبل خرما

لــَـپـۏک

کانگژ = زاغ

سیچّانـَـگ = کورکور

بو = جغد

چاهیگ = کبوتر وحشی

مـیـطّـو = طوطی

پُگــَـل وار = ماهی خوار

زردگــُـوَر = زردسینه،زردگـُوَل

تاجی کــُـرۏس = هدهد

گوراگ : کـَلاغ

جـِیشک ،جوشْک : گنجشک

مُکـُـنْـطـُک

بینگ مَکِسْک = زنبور عسل

کاکرۏس = سوسْک

دَنْدِسْک ، گومز= زنبور زرد

چهل مرد، زَهْمْ جَنْ = آخوندَک

مَدَگْ = ملخ

پــِرِّاسک = سنجاقک

مَکِسْک = مگس

ملاهو = پروانه

کـَـپـِنـْجـِّـر= باقرقره

کیپار =جکوی

شِکاریگ = عقاب طلایی

کــَـپُــۏت= قـُمری

چــِـرْتِک

کروس:خروس

سُهْـرْ دُمْبُک

کــَبْگ = کبک

سید ، آسک: آهو، بز کوهی

کۏهی گــُـوَرانْــڌ=کل وحشی نر

آل سیاهو

بَـــرُک ،بدوک = سسک

کـــَـرْگــُـشْک = خرگوش وحشی

تیر مار

گـَرّ = مار زنگی

شاتــۏل =مرغِ یا کریم

شـَـپْ گردوک = خـُـفـّاش

سِیَه مار =مارکبری؛ افعی

طـیـطیاسْک =نوعی لک لک

اشغال وار = مرغ آب وگِل

پُـگــَـل ؛ پُگــُـل یا پَـطـّک ،قورباغه

تــَـگــَـس = خرچنگ

تیهو(سیسیگ وحشی)

غذای تیهو(سیسیگ): غذای تیهو ها همانند سایر کبک های دیگر می باشد و آنها علاقه زیادی به دانه های ریز همانند ارزن و برنج دارند. در حقیقت احتیاجات غذایی حیوان تیهو همانند کبک ها به این صورت می باشند که آنها به آب فراوان نیاز دارند و غیر از آن به غذاهایی که دارای انرژی زیادی هم می باشند نیاز دارند و همچنین به انواع پروتئین و ترکیب اسیدهای آمینه و مواد معدنی و ویتامین ها علاقه دارند و طبق خواسته و نیازهای بدنی آنها باید حتما از این مواد غذایی تغذیه کنند. تمامی موارد گفته شده در منابع طبیعی وجود دارد که از جمله آنها می توان به علف های هرز، غلات، چمن، حشرات و غیره اشاره کرد.

پناهگاه تیهو( سیسیگ):حیوان تیهو به طور طبیعی در طبیعت وجود دارند و البته در مناطق خاصی به سر می برند که در همان مناطق وجود همچین کبک هایی امری طبیعی می باشد. در حقیقت زیستگاه اصلی آن ها در دامنه کوه ها و تپه های کوهستانی باز و همچنین از طرف چشمه ها و رودخانه ها، کوه و دره ها و فراز و نشیب کوه ها وجود دارد و البته در میان صخره ها و بوته های گیاهان لانه می سازند و در آن به سر می برند. اما مناطقی هستند که این نوع از کبک ها آن مناطق را نسبت به هیچ جا ترجیح نمی دهند از جمله آن مناطق، مناطق بیابانی و نیمه بیابانی، تپه ماهورهای سنگی کم ارتفاع، ساحل رودخانه ها و جویبارهای مناطق خشک و همچنین زمین های سنگلاخ را ترجیح می دهند و البته بعضی از آنها روی زمین هم آشیانه می سازند. بخاطر خاصیت دارویی گوشت سیسیگ بعضی از اهالی با استفاده از تور(دام) و درست کردن اموچک به شکار این پرنده می پردازند.

قنات ها و آب آشامیدنی

وجود دو عدد قنات قدیمی در روستای آبشکی که به دلیل برخورداری ازشرایط آب وهوایی مطلوب ونزولات جوّی در فصل تابستان پر آب هستند نعمتی هستند که اهالی روستا باید قدردان خدای متعال باشند. وجود این قنات ها به گونه ای می باشد که تقریباً در بالای زمین های کشاورزی قرا گرفتند که آبیاری مزارع را آسان نموده اند ، امّا متاسفانه کم بود آب در بعضی از سال ها به خصوص در فصل تابستان مشکلی است که یکایک اهالی روستا از آن یاد می کنند.

آب آشامیدنی روستای آبشکی از رودخانه و لوله کشی منبع آب نشأت می گیرد هر خانه دارای حداقل یک شیرآب است. طبق گفته نماینده وقت شورای روستا ، آب مورد تأیید و زارت بهداشت آب اعلام شده است. البته در سال (1380) به کوشش شورا روستا لوله کشی شده است و به زودی آب شرب محله جدید از طریق لوله کشی وارد محله و مشکل کم آبی محله جدید تاحدودی حل شود. ناگفته نماند که باتوجه اینکه محله تازه تاسیس بورزاد یا همان بالا فعلا بدون لوله کشی آب است و مردم را دچار مشکلاتی ساخته است.

قنات محله بورزاد

قدیمیترین بنا ها ، آثار تاریخی

تخمین قدمت هر روستایی کار چندان ساده ای نیست امّا طبق گفته های اهالی قدمت روستای آبشکی بیش از 500 سال میرسد و شاید بیشتر ولی چیزی که معلوم است اینکه روستای آبشکی در گذشته منطقه ای بوده که سکنه آن گوچ نشین بودند و همانطور که قبلأ گفته شد ساکنین اصلی این روستا رئیسی ها بودند که احتمالأ اصالتشان از همین منطقه( شهرستان نیکشهر) بوده و بعدها بقیه طایف ها امیری ها و باشنده ها و بلوچزهی ها به این روستا محلق شدند.
در روستای آبشکی هیچ تحقیق وکندوکاوی از لحاظ باستان شناسی صورت نگرفته است و هیچ مشخصّه تاریخی ندارد.
جمعیت ، سن و طایفه ها
تعداد جمعیت ساکن روستای آبشکی 584 نفر و 103 خانوار طبق سرشماری سال 1385 میباشد .
طایفه های روستای آبشکی ازقبیل: رئیسی- امیری -بلوچزهی و..... میباشند.
اکثر افراد روستا جوان میباشند (میانگین سنی اهالی 30 سال) و میزان تحصیلاتشان ، اکثرأ با سواد و مقطع ابتدایی و کارشناسی و بعضیها نهضت سوادآموزی(سوادقرآنی) می باشند.

صنایع دستی روستای آبشکی

سوزن دوزی

سوزن‎دوزی هنر تزئین پارچه است و سابقه‌ای طولانی و به دارازی قدمت تاریخ شهرستان نیکشهر و روستای آبشکی دارد. این هنر با نام بلوچی‌دوزی هم شناخته می‌شود و جلوه‌ای دیدنی و خیره‌کننده دارد. هنرمندان روی پارچه‌های ساده با نخ‌های رنگی و به کمک قلاب و سوزن طرح‌هایی می‌زنند. طرح ها در سوزن‌دوزی ذهنی هستند و از رویاها الهام می‌گیرند و به همین جهت سوزن‌دوزی را بازتاب دردها، آمال و آرزوهای زنان بلوچ می‌دانند.

تاریخچه سوزن دوزی بلوچی

سوزن دوزی بلوچ یکی از زیباترین هنرها ی فرهنگی ایرانی است که در میان مردمان نیکشهری کاربرد بسیاری دارد، اما متاسفانه در رابطه با تاریخچه هنر سوچن دوزی تاریخچه دقیقی در دسترس نمی‌باشد اما بررسی‌ها نشان می‌دهند که این هنر اولین بار در توسط قوم ایلخانی و در اوایل اسلام رواج پیدا کرده است.

هنر سوزن دوزی در بین زنان بلوچ از محبوبیت بالایی برخوردار است و مردم بلوچستان در اصل این هنر را نشان دهنده هویت و سنت اصیل خود می‌دانند. این روش رودوزی لباس در بلوچستان پرکاربرد‌ترین روش برای تزئین لباس‌ها بخصوص لباس‌های ساده و محلی می‌باشد؛ پیراهن زنانه در قوم بلوچ با استفاده از هنر سوزن دوزی در چهار بخش از لباس استفاده می‌شود که این بخش‌ها شامل سر آستین ها، پیش سینه لباس و قسمت پایینی پیش سینه که بصورت عمودی تا پایین لباس دوخته می‌شود و همچنین جیب‌ها می‌شود (این قسمت‌ها در سوزن دوزی مربوط به لباس زنان بلوچ هست و در لباس‌های که دارای شلوار هستند قسمت پایین شلوار را نیز سوزن دوزی می‌کنند.

همانطور که گفتیم سوزن یا سوچن دوزی یکی از رایج و اصیل‌ترین هنرهای رودوزی در صنایع دستی ایرانی است، آراستن پارچه با استفاده از اشکال هندسی منظمی که برگرفته از عناصر طبیعی هستند اصلی‌ترین ویژگی سوزن دوزی است که سبب محبوبیت آن گردیده. اما در رابطه با دوخت سوزن دوزی بلوچی میتوان گفت که نوع دوخت در هر منطقه از بلوچستان تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند و در هر منطقه برای نوع دوخت نام مخصوصی انتخاب شده است.

نقش و جایگاه سوزن دوزی در میان مردم بلوچ

لباس‌های سنتی بلوچستان در میان مردم بلوچ به عنوان هنجاری است معین که همگی از آن پیروی می‌کنند، بنابراین می‌توان سوزن دوزی در لباس‌های سنتی را بخشی از فرهنگ مردم این استان دانست، وجود نمادهای دوخته شده در لباس‌های سنتی را می‌توان تعلق قومی دانست. زنان بلوچ سوزن دوزی را بخشی از تمدن و سنت می‌دانند که نشان دهنده سند و موجودیت زنان بلوچستان است.
جالب است که بدانید هنر سوزندوزی در بین مردمان بلوچ پاکستان، افغانستان و ترکمنستان نیز رواج دارد.

ابزار کار(وسایل مورد نیاز) در سوزن دوزی بلوچی

سوزن دوزی هنری است که در آن هنرمند می‌تواند با داشتن مهارت کافی تنها با چندابزار ساده شروع به خلق یک اثر هنری نماید و یکی از برجسته‌ترین هنرهای صنایع دستی ایرانی را به نمایش بگذارد.

ابزار کار در این حرفه عبارت‌اند از:

1- سوزن
2- انگشتانه
3- قیچی

4-کاموا(نخ های رنگا رنگ)

در این کار سوزن ( زبان بلوچی به سوزن سیچن یا سوچن می‌گویند) اصلی‌ترین ابزار است، اندازه سوزن می‌تواند بسته به نوع دوخت و پارچه مورد نظر تغییر کند. و دررابطه با ابزار کار که همان انگشتانه و قیچی هستند هم نیاز به توضیح خاصی نیست و همه ما کاربرد این دو را به خوبی می‌دانیم!

چگونگی تهیه وسایل مورد نیاز در سوزن دوزی بلوچی:

در رابطه با سوزن دوزی باید بدانید که نخ (کاموا) و پارچه اصلی‌ترین مواد اولیه‌ای هستند که مورد نیاز اند. نکته مهمی که در رابطه با مواد اولیه سوزن دوزی وجود دارد این است که در این هنر رنگ‌ها دارای محدودیت هستند و شما تنها مجاز به استفاده از شش رنگ می‌باشید، استفاده از این رنگ‌ها دارای ترتیب و قوانین خاصی است که هنرمند باید این ترتیب را رعایت نماید.

بیشترین نخ ها(کاموا) برای دوخت به رنگ های زیر هستند :

جگری تیره، سرخ، نارنجی، سیاه، سفید، سبز و آبی

رنگ نخ‌ها (کاموا) سوچن دوزی نیز به صورت زیر می‌باشد:
۱-نخ هفت رنگ (این نوع نخ در اصل شامل ۶ رنگ می‌باشد)

۲-نخ دو رنگ (نخ قهوه‌ای و قرمز)

۳-استفاده از نخ تک رنگ (سفید، مشکی یا قهوه ای)

نخ‌های مورد استفاده در این هنر معمولا نخ‌های ابریشم هستند، زیرا این نخ‌ها مرغوب‌تر می‌باشند و به نقش دوخت جلوه‌ی بیشتری می‌دهند، زنان بلوچی برای تهیه نخ‌های سوزن دوزی معمولا از نخ‌های تولیدی کشور پاکستان استفاده می‌نمایند؛ همچنین در رابطه با پارچه انتخاب شده برای سوزن دوزی بلوچی باید بدانید که پارچه باید دو ویژگی داشته باشد

۱)پارچه انتخابی باید دارای تار و پودی مشخص و معین باشد که اصطلاحا به این پارچه‌ها شش تاری می‌گویند.

۲)تار و پود پارچه باید دارای نظم و به صورت راست باشد.

ترکیب رنگ(رنگ های پر استفاده) در سوزن دوزی بلوچی

رنگ‌ها در سوزن دوزی بلوچی محدود به ۶ رنگ هستند، اما این ۶ رنگ در بین زنان بلوچ معروف به هفت رنگ می‌باشند! و به دوختی که شامل این ۶ رنگ باشد دوخته هفت رنگ می‌گویند.
این شش رنگ که پیش‌تر به معرفی آن‌ها پرداختیم اساس بلوچ دوزی را تشکیل می‌دهند، اما در اکثر دوخت‌ها تقریبا ۸۰ درصد از دوخت را در طرح‌ها رنگ قرمز تشکیل می‌دهد.

روش دوخت لباس های بلوچی با استفاده از سوزن

برای شروع کار ابتدا پارچه مورد نظر را به اندازه و مدل دلخواه برش می‌زنند تا بتوان طرح اصلی و کلی را روی پارچه اجرا نمود، بعد از مشخص شدن طرح اصلی هر زن یک رنگ را روی لباس سوزن دوزی می‌کند، اغلب سطح کار با بخیه‌های رنگین دوخته می‌شود (از این کار برای پر کردن فواصل ایجاد شده در طرح اصلی استفاده می‌کنند) اما نحوه دوخت همه سوزن دوزی‌های بلوچی به این صورت نمی‌باشد، بطور کلی نحوه انجام کار سوزن دوزی بلوچی بسته به هر منطقه می‌تواند متفاوت باشد.

در نوع گروهی سوزن دوزی نیز هر هنرمند ممکن است یک قطعه از پارچه را انتخاب و بدوزد و یا اینکه هر نفر وظیفه دوختن یک طرح را بر عهده بگیرند.
برای دوخت یک لباس سوزن دوزی شده چه مدت زمان نیاز است؟

با توجه به اینکه سوزن دوزی هنری است که انجام آن باید با دقت بالا و با استفاده از دست انجام شود نمی‌توان انتظار این را داشت که در مدتی کوتاه این کار صورت بگیرد، و برای داشتن یک لباس سوزن دوزی شده مدت زمان نسبتا زیادی نیاز است؛ البته که این مدت زمان بسته به نوع طرح انتخابی، نوع نخ، پارچه و میزان مهارتی که شخص سوزن دوز دارد متفاوت است.

انواع دوخت ها در سوزن دوزی بلوچی
دوخت می‌تواند شامل دوخت پرکار یا دوخت خرد کار باشد. دوخت‌های پرکار به نوعی از سوزن دوزی گفته می‌شود که کار از ظرافت بالایی برخوردار است و اصولا این نوع دوخت‌ها بسیار زمان بر هستند و زحمت زیادی دارند، زیرا نقوش در طرح‌های پرکار بسیار ریز و ظریف هستند؛ در مقابل طرح و دوخت‌های خرد به دوختی گفته می‌شود که طوزن دوز برای انجام آن‌ها زمان کمتری را صرف می‌کند زیرا در این طرح‌ها از نقش‌های بزرگ و بسیار کم کار استفاده می‌شود. لباس‌ها و مواردی که دارای دوخت‌های پرکار هستند قاعدتا قیمت بسیار بالاتری را نیز دارند.

کاربرد سوزن دوزی بلوچی

بطور کلی می‌دانیم که از سوزن دورزی بلوچی برای تزئیین انواع محصولات هنری که پارچه‌ای هستند در بلوچستان استفاده می‌گردد، اما بدون شک اصلی‌ترین کاربرد سوزن دوزی بلوچی که از گذشته تا کنون رواج داشته است تزئین لباس‌های زنان بلوچ بخصوص لباس‌های سنتی می‌باشد، علاوه بر این از این دوخت برای آراستن سفره‌های پارچه ای، پرده، سجاده و کوسن‌ها نیز استفاده می‌شود. جالب است بدانید امروزه در دوخت برخی از مانتو‌های رسمی و کلاسیک و حتی برخی از کیف‌ها نیز از تکه‌های سوزن دوزی استفاده می‌شود.

نقش‌ها(تپه ها) در سوزن دوزی بلوچی

مهم‌ترین و چشمگیر‌ترین ویژگی که در سوزن دوزی بلوچی وجود دارد همین نقش و نگارها است، این نقش‌ها در واقع حکم سندی را دارند که می‌توانند نشان دهنده هویت ملی باشند که به نسل‌های آینده انتقال پیدا می‌کنند. کلیت این نقش‌ها در تمامی تزئین‌های انجام شده یکی است اما زنان بلوچ می‌توانند بر اساس سلیقه و تجربه خود در این نقش‌ها تغییراتی را نیز ایجاد کنند.

انواع تپه ها(نقش ها) در سوزن دوزی بلوچی عبارت‌اند از:

نقوش هندسی:
نقش هندسی از پرکاربرد‌ترین نقوش در سوزن دوزی هستند، نقش‌های هندسی به دلیل ویژگی‌هایی که دارند می‌توانند تنوع بسیار زیادی داشته باشند، استفاده از تناسبات موجود در شکل‌های هندسی همچون مثلث، لوزی، مربع و دیگر اشکال هندسی اصلی‌ترین قانون نقوش هندسی است.

نقوش حیوانی:
در سوچن دوزی نقش‌های حیوانی به دودسته نقش‌های واقعی و نقش‌های انتزاعی تقسیم می‌شوند. نقش‌های حیوانات انتزاعی معمولا برگرفته از ویژگی حیواناتی است که در بلوچستان وجود دارند؛ به عنوان مثال طرح هشتر دمب یا همان دم شتر یکی از پرکاربرد‌ترین نقش‌های سوزن دوزی است.

نقوش عناصر انسانی و طبیعی:
استفاده از عناصر انسانی در هنر سوزن دوزی بلوچی رواج چندانی ندارد و استفاده از آن‌ها کاملا سلیقه‌ای می‌باشد، در اصل استفاده از این طرح‌ها مختص به گلیم بافی و قالیچه می‌باشد، نقش‌های انسانی قطعا شباهتی به انسان ندارند به دلیل ویژگی‌هایی که ممکن است که به انسان شباهت داشته باشند نام این نقوش اقتباس می‌شود.

نقوش گیاهی:
نقش‌های گیاهی اصولا تبدیل گل‌های واقعی به یک ظاهر نمادین می‌باشد، وجود تنوع بالا در گل‌ها دلیل استفاده از این نمادها در سوزن دوزی است، سوزن دوزان برای تولید نقش‌های گیاهی با استفاده از خلاقیت خود با قرار دادن شکل‌هایی همچون مربع، مثلث، لوزی و. . نگاره و نمادی از گل را خلق می‌نمایند. نقش‌های گیاهی غالبن طرح‌هایی انتزاعی هستند که با حفظ ویژگی‌های هندسی ایجاد می‌شوند.

ویژگی تپه ها( نقش‌ها )در سوزن دوزی بلوچی:

۱-اکثر نقش‌ها برگرفته از تصورات و تخیلات ذهنی هستند.

۲-نقش و نگارها عامیانه اند.

۳-نقش‌ها بطور معمول دارای نام خاصی نیستند اما نقش‌های برگرفته از طبیعت به همان نام‌ها مشهور هستند.

گریشی بافی

کریشی بافی نوعی قلاب بافی است و هنر ترکیبی با سوزن دوزی بلوچی است که از آن در لبه دامن لباس سنتی بلوچی استفاده می شود که به آن رنگ و لعاب زیبای می بخشد. کریشی همواره باید با نخ کاموا یا نخ قلاب بافی بافته شود و رنگ های آن‌ها باید با رنگ سوزن دوزی هم‌خوانی داشته باشد. کاربرد های دیگر کریشی در لبه شال و لبه چادر زنان بلوچ است.

این نوع بافت که سرشار از رنگ های شاد است و طرح های آن رازی است بین زنان بلوچ و هنر دست شان تنها در لباس های زنان این خطه کاربرد دارد و از آنها نمی توان اثری در لباس تماما سفید مردان بلوچ پیدا کرد.

در انواع لباس بلوچی، از کریشی بلوچی بسیار زیاد استفاده می‌شود تا استحکام و طول عمر لباس‌ها بسیار بیشتر شود. شاید تا به حال شنیده باشید که لباس‌های بلوچی دارای استحکام و قدرت زیادی هستند و به ندرت نخ‌به‌نخ می‌شوند. این به دلیل استفاده از کریشی در لباس‌های بلوچی است. امروزه از کریشی بلوچی بیشتر برای جذابیت و زیبایی بسیار زیبا استفاده می‌شود. پس از آن، استفاده از کریشی بلوچی برای دوام بیشتر روسری و چادر بسیار توصیه می‌شود. شما می‌توانید از کریشی بلوچی و سوزن دوزی بلوچی در انواع لباس و پارچه در کل ایران استفاده بکنید و زیبایی و کیفیت لباس‌های خود را بسیار بیشتر از قبل کنید.

روسری بلوچی(سریگ،چادر محلی)

روسری بلوچی(سریگ) از مهم‌ترین انواع لباس بلوچستان می‌باشد که در آن از کریشی بلوچی استفاده شده است. روسری بلوچی بسیار گران‌بها و با ارزش می‌باشد. این روسری با استفاده از هنر های بلوچستان و طرح‌های بسیار عالی و اصیل ایرانی تهیه شده است. این روسری با استفاده از کرشی بلوچی دارای بهترین طرح و بیشترین دوام می‌باشد. روسری بلوچی کالای بسیار گران‌بها و زیبایی می‌باشد، دارای انواع بسیار زیادی است و شما می‌توانید در هر نوع و مدلی که بخواهید، این روسری را تهیه کنید. روسری بلوچی برای سنین و سلیقه‌های مختلف در دسترس می‌باشد و هر کسی که بخواهد، می‌تواند از کریشی بلوچی استفاده کند.

کریشی بلوچی مدل جدید، دارای جنس و کیفیت بسیار زیادی می‌باشد و با استفاده از بهترین پارچه‌های ابریشمی و نخی تهیه می‌شود. کریشی بلوچی نرمی و لطافت بسیار زیادی دارد و استفاده از آن، احساس آرامش و نشاط بسیار زیادی به شما می‌دهد. شما با لمس و استفاده از کریشی بلوچی، کیفیت آن را به راحتی متوجه خواهید شد و علاقه بسیار بیشتری به استفاده از کریشی بلوچی در لباس‌های خود مانند روسری خواهید داشت. جنس بسیار خوب کریشی کمک می‌کند که گردش هوا در آن به خوبی انجام بشود. به همین دلیل روسری کریشی بلوچی به خوبی بر روی سر شما می‌نشیند و سر نمی‌خورد، دیگر نگران این نخواهید بود که روسری و چادر از سر شما بیفتد و می‌توانید بدون نگرانی روسری و چادر را بر سر داشته باشید.

روسری کریشی بلوچی در اندازه و ابعاد مخلتف در دسترس است و شما می‌توانید هر اندازه و سایری که بخواهید این روسری را تهیه کنید. هم‌چنین انواع گوناگون روسری کریشی بلوچی با توجه به سلایق و علایق شما قابل استفاده است و این امکان برای شما به خوبی وجود دارد که با توجه به سلیقه‌ای که دارید و امکانات و کیفیتی که نیاز دارید، انواع مدل کریشی بلوچی را تهیه بکنید. تنوع کریشی بلوچی به قدری زیاد است که شما این امکان را دارید با توجه به ابزارها و امکاناتی که نیاز دارید، این نوع روسری را تهیه بکنید.

از کریشی باوچی برای تولید انواع پوشاک بسیار استفاده می‌شود. شما با استفاده از کریشی می‌توانید تولید روسری و چاپ روسری را با بهترین کیفیت انجام دهید و از کیفیت و طراحی بسیار عالی و مناسب انواع روسری بیشترین لذت را ببرید. کریشی بلوچی طراحی و تولید انواع روسری را بسیار بهتر و مناسب‌تر از قبل می‌کند و این امکان را به شما می‌دهد که از چاپ روسری بسیار لذت ببرید و تولید روسری را با انگیزه و علاقه بسیار بیشتری انجام بدهید.

نمونه های زیبایی از کریشی و کاربرد های مختلف آن در پوشاک زنان بلوچ بیشتر آشنا شوید.

آموزش کریشی بافی بوسیله قلاب و مهره نخ مخصوص

نمونه ای از بافت کریشی بر روی لبه روسری

نمونه ای از بافت کریشی بر روی لبه چادر

طرح زیبا کریشی در کناره روسری

طرح های زیبا کریشی در کناره لباس

خامه دوزی (کناره دوزی)

خامه دوزی همان سوزن‌دوزی است که در آن از نخ ابریشم استفاده می‌شود. از این هنر برای تزئین لباس، جانماز، انواع دستمال و سفره‌ها استفاده می‌کنند.

پریواردوزی(پلیوار دوزی)

پریواردوزی یا پلیواردوزی، نوعی سوزن‌دوزی یا گلدوزی روی پارچه است. جلوه این هنر بیشتر در قسمت حاشیه روسری و اشارپ زنان بلوچی دیده می‌شود؛ اما در بخش‌هایی از استان این هنر را برای تزئین قسمت‌های پیش سینه، سرشلوار و دورآستین، کلاه، عرقچین، سرمه‌دان، بازوبند، جلد دعا و ... هم به کار می‌برند.

بیشتر اهالی بومی بلوچستان به این هنر مشغول هستند و از آن کسب درآمد می‌کنند.

سیاه دوزی

سیاه‌دوزی نوعی سوزن‌دوزی با استفاده از نخ سیاه رنگ ابریشمی است که برای تزیین سرآستین و پیش سینه لباس‌ها به کار می‌رود. در این هنر با دوخت دندان‌موشی ِ بهم چسبیده نقش‌هایی مثلثی شکل روی لباس می‌زنند و گاهی بین دوخت دندان‌موشی از دوخت زنجیره هم استفاده می‌کنند.

آینه‌(آدینک)دوزی و سکه‌دوزی بلوچی : به هنر دوختن آینه و سکه در سایزهای مختلف در کنار پولک در لباس‌های محلی، جلیقه، روتختی و ... گفته می‌شود. این هنر دومین هنر محبوب بلوچستان بعد از سوزن‌دوزی است و گاهی در کنار ابریشم‌دوزی، قیطان‌دوزی و بخیه‌های تزئینی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این هنر در مراسم عروسی کاربرد زیادی دارد و در رختخواب و جهیزیه عروس یا حتی گردنبند شتر برای تزئین در عروسی به کار می‌رود. به جز سکه و آینه از منجوق و مروارید، پولک، خرمهره، دکمه صدفی، نوار یراق و پارچه وسایل مورد نیاز برای این هنر هستند.

سفالگری | هنر قدیمی روستا

سفالگری از هنرهای بسیاری قدیمی روستای آبشکی است و سفال‌های کشف شده به خوبی قدمت این هنر را نشان می‌دهند. در این روستا این هنر بیش از چندین سال در آن قدمت داشته است.

تگرد بافی

در منطقه بلوچستان، حصیری به نام تگر وجود دارد که از داز (برگ درختان خرمای وحشی) تهیه می‌شود. سواس (صندل)، کچو (خورجین)، روپگ (جارو)، پروند (کمربند جهت بالا رفتن از درخت نخل)، سمان (زیرانداز)، سفت (جانماز)، کپات(سبد کوچک) از محصولات این هنر هستند.

حصیر بافی، سواس

برگ درخت داز رشته‌هایی از الیاف است از این الیاف برای تهیه برخی از ملزومات زندگی استفاده می‌شود که از میان آنها می‌توان موارد زیر را نام برد:

• تک: نوعی زیرانداز حصیری
• نولک: نوعی سبد دسته‌دار برای حمل علوفه و ماهی
• سوند:نوعی حصیر برای ایجاد حصار و محدود کردن فضا
• کتل : نوعی زنبیل
• قفس:​​​​ برای نگهداری مرغ
• انواع طناب
• کلاهک آباژور
• سواس

نخل وحشی(داز،پیش،کونر)

به عنوان اقتصادی ترین گونه گیاهی در بلوچستان نقش بسزایی در زندگی روزمره مردم محلی و نیز توسعه صنایع دستی این استان دارد. به ˈدازˈ با نام علمی Nannorhops ritchiana از خانواده palmaceae به نام محلی ˈداز یا پیشˈ در منطقه بلوچستان شناخته می شود که در زبان فارسی به آن ˈنخل پاکوتاه یا نخل وحشیˈ می گویند. بیشتر وسایل مورد نیاز روستاییان در منطقه بلوچستان از حصیر زیر پا تا جانماز و ظروف مختلف ویژه نگهداری و حمل انواع مایحتاج عمومی و حتی ایجاد سرپناه از برگ ˈدازˈ ساخته می شود که البته نیازمند مهارت و ظرافت خاص است. دازیگ روستای آبشکی در نزدیک خط ترانزیت و نزدیک روستای بازیگر قرار دارد که با وسیله نقلیه میتوان وارد آن شد و این دازیگ از امتاد زیادی کشیده شده است که میتوان گفت از کناره رودخانه آبشکی شروع شده تا نزدیک روستای بازیگر که تقریبا حدود 5 کیلومتر امتداد دارد. دازیگ روستای آبشکی به اسم های گوناگونی شناخته میشود از جمله (چاتی در ، مچ لد) نام برد. با برگ های داز ساکنان روستای آبشکی وسایل گوناگونی درست میکنند.

برخی از این صنایع دستی محلی ˈتگرد(حصیر)، روپک (جارو)، مردانک(کمر بندی که از آن برای بالا رفتن از درخت نخل و چیدن خرما استفاده می شود)، سواس(نوعی کفش بلوچی که پا را سرد نگاه می دارد)، کتیر(صندوقچه ای که زنان بلوچ از آن برای نگهداری وسایل خیاطی استفاده می کنند)، سَپت،لچ(سبد بزرگ)، مسله (جانماز)، کَچ(شبیه خورجین)، چیلک(طناب)، گوات گیچن(باد بزن)، تیچک(نوعی غربال)، شاهیم(ترازو)، پرده(پرده حصیری)، کپات (سبد کوچک برای نگهداری خرمای تازه) و سُند(سبدی مخصوص برای محافظت و نگهداری خوشه خرما روی درخت)ˈ را از این جمله برشمرد. ˈدازˈ گیاهی است ریزوم دار و فاقد ساقه، دارای برگهای انبوه پنجه ای شکل و بن رست و برگ سبزآبی یا سبز متمایل به سفید که تا نیمه یا بیشتر طول شکافدار با قطعات داسی شکل و گل آن سفید است. گاهی طول گونه داز ممکن است تا سه متر برسد و به علت قرار گرفتن در منطقه گرم و خشک سازگاری خوبی با کم آبی و هوای گرم منطقه به ویژه در فصل تابستان دارد. زمان گلدهی این گونه گیاهی اسفند و فروردین ماه است و رسیدن میوه آن (کونر) از شهریور تا آبان ماه هر سال است. نخل وحشی یکبار در طول سال در فصل تابستان میوه می دهد، میوه اش ظاهری شبیه میوه درخت کنار وحشی دارد که به اسم ˈکونلˈ،کونر معروف و بسیار شیرین است. میوه داز غذای مورد علاقه حیوانات وحشی و اهلی منطقه از جمله خرس سیاه بلوچی است رویشگاه اصلی درخچه داز مناطقی نیکشهر است. بیشترین روش تکثیر و افزایش سطح پراکندگی آن جا به جایی هسته توسط حیوانات، باد و باران می باشد که در منطقه منتشر و باعث رویش این گیاه جنگلی می شود. درختچه ˈدازˈ از اقتصادی ترین گونه گیاهی برای روستاییان و خصوصا عشایر در نقاط مختلف جنوب بلوچستان است. داز نقش بسیار مهمی در زندگی مردم بلوچ به خصوص روستاییان و عشایر دارد بطوری که از آن برای تهیه خوراک، پوشاک و حتی مسکن در طول تاریخ استفاده شده و می شود. میوه و مغز داخل ساقه داز استفاده خوراکی دارد و از برگ این درختچه برای بافت نوعی پاپوش بلوچی به نام ˈسواسˈ و ساختن کپر و کلبه بلوچی استفاده می شود و ساقه و چوب(کنده) خشک آن نیز به عنوان هیزم آتش تنور جهت پخت و پز مورد استفاده قرار می گیرد. تمام قسمتهای درختچه داز مورد استفاده قرار می گیرد ولی کاربردی ترین قسمت آن برگ درخت است زیرا از آن استفاده های فراوانی همچون ماده اولیه صنایع دستی می شود. هسته میوه درختچه داز یا با نام محلی ˈکونلˈ در تولید صنایع دستی کاربرد دارد و هم اکنون یک کارگاه تسبیح سازی در کانون عشایر فضل الهی نیکشهر راه اندازی شده که در آن از هسته های داز بهترین تسبیح ساخته و در بازار با قیمت خوبی عرضه می شود. تسبیح ساخته شده از هسته میوه داز مشتریان خاص خودش را دارد زیرا بسیار بادوام است. شیره میوه داز نیز مصرف خوراکی و دارویی دارد و هسته درخت نیز هنگامی که کاملا می رسد به رنگ قهوه ای تیره و بسیار سخت است که با تراش سطح آن رنگ سفید داخل هسته نمایان و در این صورت بسیار رنگ پذیر می شود.

نام محله ها و انواع بناها و مصالح

علت نامگذاری نام روستا که در چه زمانی و توسط چه کسی و چرا انتخاب شده مشخص نمیباشد ، امّا آبشکی در لغت به معنی (به عشق آب)توصیف شده است. نام محله های این روستا اعم از: بورزاد (بالامحله) ، پایین محله ، وسط محله میباشند.

تعدادساختمانها زیاد به نظر میرسند که اکثر آن سکنه دایمی دارند. بعضی از خانه ها از مصالحی مانند: خشت ، سنگ ،آجر و بلوک ، سفال و... ساخته شده اند. که البته به تازگی ساختمان نوساز هم در محل زیاد دیده میشود.

درهرخانه یک خانوار زندگی می کنند. ابزار و وسایل زندگی تقریبأ برای رفع نیازهای ضروری کافیست. در این خانه ها خبری از مبل ، میز و صندلی و یا هر چیز تزئینی دیگری نیست.

مشاغل مردم روستای آبشکی

بیشتر افراد مشغول به صیادی و ماهیگیری و بعضی از آنها به تحصیل و کار در شهر مشغول هستند و بعضی دیگر افراد سرپرست خانوادها مشغول دامداری و کشاورزی می باشند. تولیدات عمده روستا خرما برنج ، گندم ، یونجه گاهی اقلام مورد نیاز ازقبیل: بقلا ، بامیه ، سیر ، پیاز ، لوبیاسبز و...برای مصرف خانگی کاشته می شود. کشت ها به صورت آبیاری سنتی در مزارع صورت میگیرد.

صیادی،ماهیگیری

امکانات روستای آبشکی

روستای آبشکی ازحدود 20سال پیش به منبع آب لوله کشی متصل شد و از شبکه ی برقی بندرکنارک برق رسانی شده است وازسال81یا 82مجهزبه سیستم تلفن ثابت و تلفن همراه شد.

مواد سوختی روستا از قبیل گاز مایع و بنزین و گازوئیل ازشهر تامین می شود.

اهالی برای ایاب و ذهاب خود از ماشین های شخصی خود استفاده می کنند. ساکنان روستا از تلوزیون و رادیو و ماهواره ،شبکه اینترنت بهره مندند.ناگفته نماند که این روستا تحت شبکه تلفن همراه درحد مطلوب قراردارد.

باتوجه به جمعیت کم این روستا سه نفر به عنوان نماینده در شورای و یک دهیار عضویت و فعالیت دارند.

اهالی این روستا برای هرگونه مسأله بهداشتی و درمانی باید به خانه بهداشت روستا مراجعه نموده .بهداشت محیطی روستاتوسط اهالی انجام ودفع زباله به وسیله سوزاندن یادفن صورت میگیرد همچنین فاضلاب روستانیز به درّه های اطراف ریخته میشود.بااینکه روستاعاری اززباله های شهری میباشدامّاسگ وگربه درمحیط پرسه میزند.

مساجد روستای آبشکی

روستای آبشکی دارای دوتا مسجد است که یکی در محله وسط احداث شده است که قدمتی دیرینه دارد و منازل اهالی همچون دایره حول مسجدساخته شده اند. و یک مسجد نوساز دیگر در محله بالا احداث شده است.

مسجد جامع روستای آبشکی

مدارس ابتدایی روستای آبشکی

​​​​​​روستای آبشکی دارای دو مدرسه نوساز چهار کلاسه ابتدایی می باشد. یکی در محله پایین واقع شده که مدرسه پسرانه است و یکی دیگر در محله با لا قرار گرفته که مدرسه دخترانه است.و این روستا فاقد مدارس راهنمایی و دبیرستان است.

افتتاح مدرسه پسرانه ابتدایی

ضرب المثل های زبان بلوچی همراه با ترجمه فارسی/بلوچی بتل

ضرب المثل های بلوچی/بلوچی بتل

هر قوم و ملتی در ایران و در هر کجای دنیا در میان خود ضرب المثل هایی بخصوصی دارند .چند ضرب المثل بلوچی را برای شما انتخاب کردم که امیدواریم بهترین استفاده را از این ضرب المثل ها ببرید.

1-هشتر که نجو کیت ، کونڈے نبرانت
معنی فارسی:
کسی که به انجام کاری رغبت ندارد، نباید با توسل به زور او را وادار به انجام آن کار کرد.

2-سانگ ؤ بند ، لانک ؤ بند
معنی فارسی:
با هرکس وصلت کردی ، در روزهای سخت باید به یاری اش بشتابی.

3-هچ کس مکنت چوشیں کار په دشمانے کشتش بولے سوار
معنی فارسی:
به خاطر دستمالی قیصری ای را به آتش کشیدند.

4-تاسے آپ بور ، صد سال و فا کن
معنی فارسی:
اگر در خانه کسی یک لیوان آب خوردی ، باید صد سال مدیون صاحبان آن خانه باشی.

5-پیرین کپوت رامگ نبیت

معنی فارسی:

کبوتر وحشی پرنده پیر، رام نمیشه.

6-په حلوا حلوا دپ شیرکین نبی
معنی فارسی:
با حلوا حلوا گفتن کام کسی شیرین نشد. بدون عمل کاری درست نمیشه.

7-پشتی په کوها جتگ
معنی فارسی:
دارای پشتیبان بسیار قوی است.

8-ما په ستک تو په رپک
معنی فارسی:
ما صداقت داریم ولی تو آب زیر کاه هستی.

9-لاپ په آپ پرءَ نبیت
معنی فارسی:
فکر نان کن که خربزه آب است.

10-ریش وتی دست ءَ سپه دارنت
معنی فارسی:
آدم مهار کار دست خودش باشه ارزش داره.

11-هر مبے جهل ءَ مچار ، هشتر ببے دیرءِ بچار
معنی فارسی:
مانند الاغ جلوی پایت را نگاه نکن ، مانند شتر باش و دور دست را بنگر (یا ، در انجام امور روزمره عاقبت اندیش و حسابگر باش).

12- دپ پلیں بهار گاهے
معنی فارسی:
آدم خود ستایی است.

13- پیر بیتے ، میر نبیتے
معنی فارسی:
علی رغم سن زیادی که دارد ، باز هم رفتار و کردار کودکانه ای دارد.

14- زامات که نوک انت ، وسیگ گنوک انت رند چه شش ماهءَ ، وسیگ رﮢوک انت

معنی فارسی:
مادر زن در شش ماه اول دامادش را بسیار دوست دارد ولی پس از گذشت شش ماه غر زدنش شروع می شود.

15- دروگ په مردآ عیبنت
معنی فارسی:

دروغ برای مرد عیب است.

16-مردآ سر بروت و قول مروت
معنی فارسی:
سر مرد میرود، ولی قولش نرود.

17-جوهر بلوچ آغیرتینت
معنی فارسی:
اصل بلوچ، غیرت و همت است.

18- مرد په نام مریت نامرد په نان
معنی فارسی:
جوانمرد برای نام خود می‏میرد و ناجوانمرد برای نان.

19- په هما کسءَ بمر که په تو تپءَ کنت
معنی فارسی:
برای آن کس بمیر که برای تو تب کند.

20- ماهونت که تهی شاهو کوتگ
معنی فارسی:
با وجود ماهو(زن) است که شاهو (مرد) به زندگیش می نازد.

این مثل در بیان اهمیت و نقش زنان در موفقیت و خوشبختی مردان است، که مرد اگر زن شایسته و لایقی نداشته باشد خوشنام و آبرومند نمی شود.

21-نامی گر و جاهی بل

معنی فارسی:

همین که اسم کسی را بگیری جاهش را خالی بذار که سریع پیداش می شود.

22-سر په طمع گار بیت

معنی فارسی:

کسی که طمع داشته باشد سرش را به باد می دهد .

23-مردش جوست کوت جنت کجایین گوشتی دوکسیچو آیینت

معنی فارسی:

از مرد سئوال کردند که زنت کدومه گفت خواهر خانمم اونه (همیشه از دیگران مایه میگذارد ).

24-ای دیم سیاهیا دل سیاهی بهترن

معنی فارسی :

از اینکه صورتم غمناک باشه بهتر همان که دلم غمناک باشه ( تمام غم و اندوه را به دل می کشم اما نمی گذارم کسی از اوضاع نابسامان ما خبردار بشه ).

25-پیل اگه کپتگو و وارنت پوستی لیرهی بارنت

معنی فارسی :

فیل هر چه ضعیف تر و مردنی باشد فقط پوستش بار یک شتر نر است.

26- پوزا بورت حون دپا رچیت

معنی فارسی :

هر وقت بینی را ببری خون وارد دهن آدمی می شود (اگه به نزدیکان خود ضربه بزنیم ضرر متوجه خود ما می شود ).

27-طلاها چه منت په خاکئن

معنی فارسی :

طلا را هر چه توی خاک نگه بداریم آسیب نمی بیند ( آنچه را که حساب پاک است).

28- کنری که بر کنت دوکا مه سر وارت

معنی فارسی :

درخت کنار که ثمر می دهد بچه ها بطرفش سنگ پرتاب می کنند .سنگ به سرش می خوره ( جواب نیکی را به بدی دادن ).

29-هوشتری که شومن چراگاهی دیرن

معنی فارسی:

شتری که شوم و ذلیل باشه واسه چرا راه دوری میرود .احتمال دزدیدن و گم شدن آن زیاد است .

30-گاری داته مه شردا پشکری مه شوما

معنی فارسی :

چیزی را جا دیگه گم کرده جای دیگری را می گردد . کار بیهوده کردن .

31-چه شرین پیرئ داری چته

​​​​معنی فارسی :

از درختی خوبی چوب برداشته . با خوب کسی طرفه .

32- مار ستر پیچ و تابن ودهی دپا راست بیت

معنی فارسی :

مار هرچه پیچ و تاب داشته باشه دم سوراخش راست میشه.

33-زهرین کرگی آپ داته معنی فارسی:

به درخت استبرق تلخ آب داده . کار بیهوده کرده.

34- دست مله گا سردارن لوگئ رسی نیزگارن

معنی فارسی:

در تیپ و راه رفتن مثل بزرگاست خونه که می رسه هیچی نداره دستش خالیه . مصداق :جیب خالی و پز عالی .

35- سورین پیش بوریت تا په رئدگا رسیت

معنی فارسی :

برگ درخت داز اول شور را باید ببری بعد به اصلش می رسی .سختی بکش تا موفق بشی.

36-کپتگن کوه و جح جته جونپان

معنی فارسی:

کوهها پایین افتادند و تپه ها رشد کردند . حاکم شدن آدمهای بی اصل ونسب سقوط آدمهای اصیل.

37- هر جن بی جودا سنبهی سیری مرد که بی براتا شان کن میری عاکبت بالادی ردی زیری معنی فارسی:

زنی بی ازدواج خودش را آرایش کرده باشد و مردی که بدون برادر ادعای سروری دارد . آخر سری کاری دست خودشون می دهند.

38- دل په هوس میر نبیت سودا بی پیر نبیت

معنی فارسی :

کسی توی دلش آرزو بکند میر و سرور نمی شود.معامله بدون پشتوانه نمی شود.

39- نر مزار کوهی پلنگ تولگ یار نبیت شیر ستر وارنت روباه چم دار نبیت تیگ بی جوهر کتانی آبدار نبیت

معنی فارسی :

شیر نر و پلنگ کوه با روبا رفیق و یار نمی شوند . شیر هرچه هوار خفیف باشد زیر منت روباه نمی رود . چاقویی که روی خاکروبه ها افتاده هیچ موقع شمشیر زهرآگین نمی شود.

40- مه دیر سرئن کورا مدار ، سیه مارئ بیلا مزیر، بی بوندرئ سانگا مکن، کم سر درئ همراه مبی، نوک کیسگئ واما مکن،بارا گو حوش برا مبند

معنی فارسی:

توی رودخانه های که سرچشمه آنها خیلی دور است توقف مکن . مار زنگی را بدون دلیل نزن . با بی بند و بار ازدواج مکن . با کسی که هیچ نمی داند همراه مشو . از تازه به دوران رسیده قرض نگیر . بارت را با ریسمان ضعیف مبند.

ماه مبارک رمضان

مردم روستای آبشکی در ماه مبارک رمضان به نماز مناجات و خواندن تراویح می پردازند از نیمه شعبان مردم بلوچ که بسیار به رسوم و آیین های مذهبی پایبندند، خانه ها و مساجد خود را برای استقبال ماه مبارک غباروبی می کنند و بعد از نظافت، مسجد را با مشک و عود معطر می سازند. در این روستا آماده سازی تدارکات سحری، افطار و مراسم های ماه رمضان بر عهده خانم هاست. مردان پس از گذشت 15 روز از ماه شعبان بز یا گوسفندی را ذبح می کنند وزنان با آن گوشت نوعی غذا به نام تباهک که آماده کردن آن ده روز زمان می برد درست میکنند و غذاهایی مثل بت ماش، نان تیموش، پکوره و آش و شیرینی چنگال برای ماه رمضان می پزند.روحانی با شروع ایام قدر تا روز عید در مسجد و داخل چادری می ماند و به صورت شبانه روزی مشغول دعا و نیایش می شود و تا شب قبل از عید نباید از مسجد خارج شود و اهالی غذا و خیرات به او تقدیم می کنند.

عید قربان و عید فطر

عید قربان، از اعیاد اصلی مردم بلوچ است زیرا آنها این عید را به عنوان مرکز وحدت اهل تسنن می دانند. مراسم عید قربان سه روز است و اقامه نماز عید، قربانی کردن، دید و بازدید و تفریح خانوادگی از سنت های آن است. قبل از این عید مردم برای خرید لباس های نو، شیرینی، و البته دام برای قربانی، به بازار میروند در شب عید زنان دست دختران را با حنا نقش می بندند و پای فرزندان خود را با حنای قرمز مزین می کنند و لباس نوی آنها را آماده می سازند.

مردم با لباس نو در محلی به نام عیدگاه در روز عید جمع شده و بعضی خانوادها بعد از نماز با هم شتر یا گاو و گوسفند را قربانی می کنند و گوشت آن را بین مستمندان و اقوام و فامیل تقسیم می شود.عید فطر مردم بلوچستان قبل از عید فطر به بازار رفته و خرید می کنند. زنان و دختران بلوچ در شب عید مراسم حنابندان دارند و شخصی ماهر روی دست آنها تصاویری زیبا با حنا می کشد.اما عید فطر مردم بعد از سی روز روزه داری در روز عید در محلی به نام عیدگاه جمع شده و نماز عید فطر را باشکوه برگزار می کنند. پس از اقامه نماز عید سعید فطر آنها یکی از رسوم خود هک پهلی که به معنای طلب معافیت و بخشش حق الناس است را به جای آورده و یکدیگر را سه بار در آغوش می گیرند و این عید بزرگ را به یکدیگر تبریک می گویند.​​​​

قربانی کردن حیوانات در عید قربان

قربانی حیوانات را می‌توان رسمی دانست که با فرهنگ مردم بلوچستان در مناسبت‌های مذهبی و غیرمذهبی عجین گشته و در ادوار مختلف تاریخی در این استان رایج بوده است ولی در روز عید قربان به صورت ویژه و گسترده مردم این منطقه با تاسی از اقدام حضرت ابراهیم(ع) این سنت پسندیده را به جای می‌آورند.

قربانی کردن یک سنت حسنه‌ الزامی و مؤکد در بین مردمان این دیار است و تنها به حاجیان اختصاص نداشته و تمامی افرادی که بضاعت مالی دارند، در اندازه توان خود بز، گوسفند، گاو یا شتر ذبح کرده را در میان خانواده‌های کم بضاعت و همسایگان و نزدیکان توزیع می‌کنند.

نوع پوشش و زبان
نوع پوشش برای آقایان شامل:لباس بلوچی ساده ،لنگ ، کلاه و پاگ است. و زنان هم لباس های دست دوز و چادر های محلی لباس های خاصی بر تن دارند ولی زبانشان بلوچی بوداست ، هر چند همگی زبان فارسی را کاملا متوجه می شوند ولی نمی توانند خوب سخن بگویند.

رسومات و مراسم ازدواج در روستای آبشکی

دلبندانی: هرگاه پسری از خانواده اجازه ازدواج را می‌گیرد با چندتن از دوستان خود به سراغ اقوامش می‌رود و به آنها خبر گرفتن اجازه ازدواج را اعلام می‌کند. آنها نیز در این شادی با داماد شریک می‌شوند و او را از هر لحاظ حمایت می‌کنند.

مراسم هبَربری(نامزدی): یکی دیگر از اداب و رسوم ازدواج بلوچ ها هبربری (نامزدی) نام دارد که در واقع همان بله‌برون است که در آن خانواده دختر وقتی که جواب مثبت می‌دهند داماد و عروس حلقه نامزدی را دست هم دیگر میکنند و برنامه‌ریزی‌های بعدی در این مراسم انجام می‌شود.

شروع مراسم عروسی

تعیین مهر و بجاری: پیش از شروع عروسی اقوام درجه یک طرفین دعوت می‌شوند و در آن به تعیین مهریه می‌پردازند. معمولا مهریه پول نقد در نظر گرفته می‌شود اما گاهی نخل خرما، شتر و دام نیز برای آن در نظر می‌گیرند. معمولا یکی از بزرگان که مورد قبول طرفین است در این مراسم حضور می‌یابد و زمان عروسی هم در همین مجلس تعیین می‌شود.بر اساس رسم بلوچ ها، رد و بدل شدن طلا در ازدواج بسیار مهم است این رسم با هدیه 20 مثقال تا 2 کیلو نقد و200مثقال طلا ثبت شده در سند اجرا می‌شود و گاهی خانواده عروس به شرط تحویل طلاها، اجازه برگزاری مراسم عروسی را می‌دهند. گاهی بخشی از این طلا را دریافت می‌کنند و مابقی در عقدنامه نوشته می‌شود. وبعد از آن از طرف داماد شروع میکنند به درخواست کمک یا همان بجار از اهالی روستا و اطرافیان و هرکسی در وسع توان خود به داماد کمک میکند.

جُل بندی: جل پارچه‌ای دست‌دوز است که با سوزن‌دوزی و آینه تزیین می‌شود. معمولا عروسی چند شبانه روز طول می‌کشد و روز اول مخصوص جل بندی ست که در آن به دیوارها پارچه های جل آویزان می‌کنند. این مراسم با حضور اقوام درجه یک عروس و داماد و قربانی گوسفندی انجام می شود. همچنین مکان یا اتاق یا پشه بندی را به عنوان حجله برای عروس جل بندی می‌کنند که تا روز عروسی در آن محل می‌ماند. اهالی براین باورند که با این حائل یا دیوار عروس از جادو و نظر دور می ماند.

حِنا بندان شب دوزوکی: ازمراسم فرعی عروسی است و به این صورت که خانواده‌های طرفین بر سر عروس و داماد و روی پول حنا می‌گذارند. گویا این مراسم به صورت دزدکی برگزار می‌شود و گاهی حمایت‌های مالی از عروس و داماد نیز در این مراسم صورت می‌گیرد. فردای حنا دوزوکی از اقوام و وابستگان برای مراسم عروسی دعوت به عمل می‌آید و افرادی برای دعوت مهمانان فرستاده می‌شوند.

حِنا بندان شب عروسی: مراسم حنابندان است که عروس و داماد در خانه خود به صورت جداگانه مراسم را برگزار می‌کنند و حنا توسط اقوام بر دست آنها گذاشته می‌شود. شب حنابندان را تا صبح جشن می‌گیرند و از اقوام پذیرایی می‌کنند. آشپزی برای مهمانان عروسی در این شب شروع می‌شود.

مراسم عقد(نکاحی): یکی از روزهای جشن نکاحی است که همگی به مسجد می‌روند و نماز جماعت می‌خوانند. نکاحی یا در مسجد صورت میگیرد یا در محل برگزاری جشن می روند و یک معتمد از طرف پدر عروس و معتمد دیگری از طرف پدر داماد وکیل می‌شود و نزد عروس می‌رود. عروس که داخل حجله نشسته است، منتظر می‌شود تا فرد وکیل از او بپرسد آیا داماد را به شوهری قبول دارد؟ این سوال سه بار تکرار می‌شود، در هر مرتبه عروس باید بله بگوید تا وکلا به مجلس برگردند. پس از آنکه صدای بله داماد نیز شنیده شد، صیغه عقد خوانده می‌شود. پس از جاری شدن صیغه عقد، داماد سپس با فشردن دست مهمانان و تبریک گفتن به داماد عقد پایان می‌یابد. و در آنجا از مهمانان پذیرایی مفصلی می شود یا به صرف شام می پردازند یا با شیرینی پذیرایی می شوند.

حمام عروس: برای جشن عروسی، عروس را به حمام می برند. بنابراین عروس همراه با شادی و پایکوبی خانم ها حمام را انجام میدهد تا برای ارایش آماده شود.

مشاطه (آرایش عروس): مشاطه شکلی متفاوت از کلمه «مطاشه» به معنای آرایشگر و سلمانی در زبان عربی است. خانواده عروس طی این مراسم او را برای عروسی آماده می‌کنند و به آرایش او مشغول می‌شوند. مشاطه‌گر بعد از اتمام کار هدیه‌ای دریافت می‌کند و حجاب چهره عروس برمی‌دارد و دوره جل بندی عروس به پایان می‌رسد.

سرآپ(شاه آپ): بعد از عرروسی، داماد را به قنات و رودخانه جاری می‌برند و خانواده داماد در آنجا او را استحمام می‌کنند. آنها تمام مسیر تا رودخانه را شعر می‌خوانند و به پایکوبی می‌پردازند. امروزه حتی با وجود آرایشگاه‌ها باز هم داماد و همراهانش سری به رودخانه می‌زنند. مراسم به این صورت است که پس از عقد، داماد را سوار بر یک شتر تزئین شده یا(ماشین) می‌کنند و با صدای دهل و سرنا به کنار آب می‌برند. زنان در جلو ماشین حرکت می‌کنند و چند نفر از آنها داماد را باد می‌زنند تا از گرما اذیت نشود. پسربچه‌ای نابالغ هم جلوی داماد می‌نشانند تا فرزند اولش پسر شود. در مسیر بارها توقف می‌کنند و به شادی و شلیک گلوله می‌پردازند و نقل و سکه بر سر داماد می‌پاشند. پس از رسیدن به آب، دو نفر داماد را از ماشین پایین می‌آورند و به سمت آب می‌برند. در ابتدا موی سر و صورت داماد اصلاح می‌شود و سپس بدن او را می‌شویند. در نهایت لباس‌های نو بر تن داماد می کنند و لباس‌های قبلی را به کسی که او را اصلاح کرده هدیه می‌دهند. دونفر هم داماد را بغل کرده و تو ماشین می‌گذارند و در آخر با شادی و هلهله به محل جشن باز می‌گردند.

شب یکجایی : بیشتر عروس و دامادها در خانه پدرزن برای چند وقتی زندگی می‌کنند و شب یکجایی اولین شبی است که عروس و داماد در کنار هم هستند.

صبح مبارکی: بعد از عروسی نوبت مراسم «صبح مبارکی» می‌رسد که در آن اقوام برای تبریک گفتن به عروس و داماد در کنار آنها در خانه پدر عروس حاضر می‌شوند. بعد از گذشت چند روز (در برخی منایع 7 روز) عروس و داماد به خانه پدر داماد می‌روند و در آنجا جشن و مهمانی برگزار می‌شود و زندگی مشترک خود را آغاز می‌کنند. البته ممکن است بسته به توانمندی داماد، ماندن عروس و داماد در خانه پدرزن مدت زمان بیشتری به طول بینجامد.

غذاهای بلوچی و محلّی روستای آبشکی

طرز تهیه پلو های بلوچستان

بت بریانی (پلو بریانی)
بریانی یا بریانی ، پلوی پرادویه‌ای است که در روستای آبشکی ، طرفداران بسیاری دارد و به‌عنوان یک غذای مجلسی،‌ پای ثابت مجالس عروسی یا عزا است.

پلو بریانی از ترکیب پلو و بریانی درست می‌شود که مواد اولیه‌ای همچون گوشت مرغ، گوشت گوسفند یا گوساله، میگو، ماهی، بز، شتر و غیره با ماست، سبزیجات، سیر، پیاز، زنجبیل و ادویه‌های معطر دارد. نسخه کاملا گیاهی پلو بریانی نیز بدون گوشت و با سبزیجات مختلف مانند سیب‌زمینی، هویج، قارچ و غیره آماده می‌شود.

بت ناروشت(پلو سفید با خورشت کدایی)
درست کردن برنج سفید خیلی معمول است بیشتر در زمان مهمانی های خاص برنج سفید با خورشت کراهی درست می کنند. کراهی نام‌های دیگری مثل کارائی، کارایی و کرایی نیز معروف است، یک نوع کاری بلوچی با سس غلیظ به شمار می‌رود که در تابه گود و ضخیمی به همین نام درست می‌شود. این کاری پرادویه از گوشت (گوشت بره، گوسفند، گوساله، میگو، ماهی یا مرغ)، زنجبیل، سیر، گوجه‌فرنگی، ادویه‌های مختلف از جمله تخم گشنیز، گرام ماسالا، نمک، زیره، پودر چیلی قرمز، زردچوبه و فلفل سیاه و گاهی پیاز تشکیل شده است.

کراهی معمولا با برنج یا نان تیموش یا نان روغنی، نان روتی هندی، چاپاتی، پیتا یا لواش ، سالاد، چاشنی هندی رایتا و سبزی خوردن سرو می‌شود. طرز تهیه کراهی مرغ در بلوچستان و نیکشهر ، مشابه نوع هندی و پاکستانی این غذا است.
کراهی؛ غذای پرادویه و مشهور بلوچی

بَت ماش
بت ماش (ماش برنج) از برنج، روغن، ماش و افزودنی‌های معطر تهیه شده و همراه با ترشی انبه یا لیمو سرو می‌شود. این غذای خوش‌طعم محلی به منطقه مکران بلوچستان تعلق دارد که بیشتر در زمستان و موقع بارندگی تهیه می‌شود.
مواد لازم:۲ پیمانه ماش کوبیده‌شدهیک پیمانه برنج نمک به میزان لازمیک عدد پیاز کوچکروغن حیوانی به میزان لازم

طرز تهیه بت ماش

ماش و برنج را باهم مخلوط کرده و برای یک ساعت خیس کنید. پیاز خردشده را در روغن تفت دهید و چهار پیمانه آب در آن بریزید. آب که جوش آمد، برنج و ماش را اضافه کنید. وقتی آب آن نصف شد، حرارت زیر قابلمه را پایین بیاورید. سپس به آن نمک بیفزایید و غذا را نیز بزنید تا ماش خوب له شود. برای سرو این غذا معمولا نصف قاشق غذاخوری روغن یا کره حیوانی را روی غذا می‌گذارند تا آب شود و بعد آن را میل می‌کنند.

بت بانکلینک (باقلا پلو)
بت بانکلینک (باقلا پلو) از غذاهای سنتی بلوچستان است. مردم بلوچ بانکلینک را که به فارسی باقلا می‌شود، به چندین نوع استفاده می‌کنند. در فصل باقلا، باقلای نارس را معمولا همراه با پلو طبخ می‌کنند که غذایی شبیه به لوبیا پلو می‌شود. وقتی که باقی رسیده می‌شود، به انواع مختلفی در آشپزی به کار می‌شود.
برای تهیه این غذا، باقلای سبز نارس را تمیز کنید، سر و ته آن را بگیرید و ریز خرد کنید. بعد باقلا را چند بار بشویید و همراه آب و نمک بجوشانید تا سیاهی آن از بین برود. آب باقلا که کم شد، مقداری نمک، روغن فلفل یا چیلی و فلفل سبز خردشده به آن اضافه کنید. در ادامه پیاز خشک یا پیاز تازه ریزشده، تخم گشنیز کوبیده‌شده و مقداری گشنیز تازه کوبیده‌شده را به باقلا اضافه کنید و اجازه دهید روی شعله کم بپزد. برنجی که از دو ساعت قبل خیس کرده‌اید، به باقی مواد بیفزایید. به‌اندازه یک بند انگشت باید آب روی برنج باشد. وقتی آب برنج کشیده شد، آن را دم بگذارید. در کنار باقلا پلو می‌توانید مرغ سرخ‌شده قرار دهید و همراه ترشی انبه یا ترشی لیمو میل کنید.

بت عدس(عدس پلو)

عدس را از چند ساعت قبل خیس کرده و آب آن را عوض کنید. سپس عدس را با یک عدد پیاز متوسط بپزید. در ظرفی دیگر پیاز خردشده را در روغن تفت دهید و گوجه‌فرنگی خردشده را به آن اضافه کنید و اجازه دهید که آب گوجه کشیده شود. بعد ادویه بلوچی، رب گوجه‌فرنگی و فلفل سبز تند خردشده را به باقی مواد بیفزایید. حالا برنجی که از قبل خیس کرده بودید، به روش آبکشی بپزید. بعد مقداری از برنج را کف قابلمه بریزید و یک لایه عدس و مایه گوجه‌فرنگی روی آن بدهید و این روند را تا آخر تکرار کنید. برنج را دم بگذارید و حرارت زیر آن را کم کنید. سپس گوشت چرخ‌کرده را با پیاز رنده‌شده بدون آب و مقداری آرد نخودچی یا آرد سفید و ادویه گرم مصالحه مخلوط کنید، به‌شکل کوفته قلقلی درآورید و در روغن سرخ کنید. موقع سرو برنج را در دیس بکشید، روی آن را با کوفته قلقلی، زرشک، پیازداغ و هویج رنده‌شده تزیین کنید.

بت گوشت(پلو زعفرانی)

از غذا‌های سنتی نیکشهر است که به‌علت داشتن پروتئین بالا به تقویت عمومی، افزایش انرژی و عضلانی‌شدن بدن کمک می‌کند. ضمن اینکه وجود کلسیم، منیزیم، ویتامین D و سلنیوم موجود در این پلو نقش بسزایی در استحکام استخوان و دندان و جلوگیری از پوکی استخوان و آرتروز دارد.

مواد لازم برای ۷ نفر:

• ۲ کیلو مرغ
• ۵ پیمانه برنج
• یک قاشق غذاخوری پودر سبوس برنج
• یک قاشق چای‌خوری پودر زیره
• یک قاشق چای‌خوری پودر میخک
• ۲ عدد پیاز متوسط
• ۲ تا ۳ حبه سیر
• یک عدد فلفل دلمه‌ای (اختیاری)
• نمک، فلفل و زردچوبه به میزان لازم
• زعفران دم‌کرده به میزان لازم

طرز تهیه پلو زعفرانی

یک عدد پیاز را نگینی خرد کنید و در مقداری روغن تفت دهید. بعد زردچوبه، سیر‌های نگینی خردشده، زیره و میخک را به پیاز اضافه کنید و تفت دهید. در ادامه باید فلفل دلمه را نگینی خرد کنید و به باقی مواد بیفزایید.

تکه‌های مرغ را با یک عدد پیاز و آب بپزید. سپس آن‌ها را به تابه پیازداغ اضافه کنید و تفت دهید. پس از اینکه مرغ سرخ شد، برنجی را که از قبل خیس کرده‌اید، در غذا بریزید. روی برنج در حدی آب بریزید که به‌اندازه یک بند انگشت باشد. وقتی آب برنج کم شد، زعفران دم‌کرده، نمک و فلفل را در غذا بریزید و نیز بزنید. بعد از اینکه آب برنج کشیده شد، آن را روی حرارت ملایم دم بگذارید.

بت هوارو ماهی

مواد لازم برای ۴ نفر:یک کیلو ماهی خورشتی۳ پیمانه برنجیک قاشق مرباخوری زردچوبه یک قاشق سوپ‌خوری گرم مصالحه یک قاشق مرباخوری فلفل سیاه۵ حبه سیر کوبیده‌شدهیک قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل ادویه ماهی به میزان لازم۲ عدد پیاز خردشده ۲ پیمانه آب ۴ عدد فلفل سبزنمک به میزان لازم۴ تکه چوب دارچین

بَت هوارو میگو
مواد لازم برای ۴ تا ۵ نفر:یک کیلو میگو پاک‌شده۳ پیمانه برنجیک قاشق مرباخوری زردچوبهیک قاشق سوپ‌خوری ادویه گرم مصالحه۶ عدد سیر له‌شدهیک قاشق چای‌خوری زنجبیلیک عدد پیاز درشت۴ عدد فلفل سبز له‌شدهنمک به میزان لازمیک قاشق سوپ‌خوری پودر زیره۲ قاشق سوپ‌خوری گشنیز کوبیده‌شده
طرز تهیه بَت هواری میگو
پیاز خردشده را در روغن تفت دهید و وقتی طلایی شد، زیره و میگو را به آن اضافه کنید. در ادامه سیر، زنجبیل، گشنیز، نمک، زردچوبه، گرم مصالحه و فلفل را به میگو اضافه کنید و نیز بزنید. زمانی که آب میگو خشک شد، دو پیمانه آب در غذا بریزید و در قابلمه را ببندید تا آب جوش بیاید. حالا برنجی که از قبل برای دو ساعت خیسانده‌اید، به باقی مواد بیفزایید. مقدار آب باید در حدی باشد که به‌اندازه یک بند انگشت آب روی برنج قرار گیرد. پس از اینکه آب به‌طور کامل کشیده شد، شعله را کم کنید، در قابلمه را بگذارید تا برنج دم بکشد.

بت هوارو گوشت
مواد لازم برای ۴ نفر:یک کیلو گوشت خورشتی۳ پیمانه برنجیک قاشق مرباخوری زردچوبهیک قاشق سوپ‌خوری گرم مصالحه یک قاشق مرباخوری فلفل سیاه۵ حبه سیر کوبیده‌شدهیک قاشق چای‌خوری پودر زنجبیل ادویه گوشت به میزان لازم۲ عدد پیاز خردشده۲ پیمانه آب گوشت۴ عدد فلفل سبزنمک به میزان لازم۴ تکه چوب دارچین
طرز تهیه بت و هواری گوشت
پیاز خردشده را در روغن تفت دهید و بعد گوشت را همراه با سیر، دارچین، زنجبیل، فلفل، ادویه و گرم مصالحه به پیاز اضافه کنید. وقتی گوشت سرخ شد و دیگر آبی نداشت، یک پیمانه آب در آن بریزید و اجازه دهید که گوشت بپزد. پس از پخت گوشت، دو پیمانه آب گوشت و نمک را به آن اضافه کنید و به‌محض اینکه جوش آمد، برنجی که از دو ساعت قبل خیس کرده‌ بودید، در غذا بریزید. آب برنج که کشیده شد، شعله را کم کنید تا برنج دم بکشد.

طرز تهیه خورش های بلوچستان

خورش ماهی

خورش ماهی یا به زبان محلی «ماهیگ نارشت» از خورش‌های سنتی بلوچستان است که به قلیه ماهی شباهت دارد؛ گرچه سبزی بسیار کمتری در آن به کار می‌رود و رب گوجه‌فرنگی یا گوجه‌فرنگی دارد.
مواد لازم:یک کیلو ماهییک قاشق سوپخوری رب گوجه‌فرنگییک عدد پیاز بزرگ۴ حبه سیریک عدد فلفل سبزیک قاشق سوپخوری گشنیز خشکیک قاشق مرباخوری زردچوبهیک قاشق مرباخوری ادویه۳ عدد برگ کاری گشنیز تازه به میزان لازمیک پیمانه آب تمبرهندینمک و روغن به میزان لازم
طرز تهیه خورش ماهی
ماهی را بشویید و به آن نمک بزنید. در یک قابلمه روغن بریزید و پیاز رنده‌شده، رب گوجه‌فرنگی، زردچوبه، ادویه، برگ کاری، سیر رنده‌شده، فلفل سبز و گشنیز ساطوری را به آن اضافه کنید. در این مرحله می‌توانید یک عدد گوجه‌فرنگی رنده‌شده نیز در خورش بریزید.
وقتی مواد تفت خورد، مقدار کمی آب اضافه کرده و حرارت را کم کنید تا به روغن بیفتد. حالا ماهی را اضافه کنید و آن را به‌آرامی نیز بزنید. یک پیمانه آب در غذا بریزید و آب تمرهندی و گشنیز تازه ساطوری را نیز اضافه کنید. این غذا پس از ۲۰ تا ۲۵ دقیقه آماده می‌شود که می‌توانید آن را با نان یا برنج میل کنید.

خورش گوشت (گوشتِ نارُشت)

مواد لازم:۳۰۰ گرم گوشت با استخوانیک قاشق مرباخوری ادویهیک قاشق مرباخوری زردچوبه۵ عدد سیر رنده‌شدهیک قاشق مرباخوری زنجبیل رنده‌شده نمک به میزان لازم۲ عدد گوجه‌فرنگی خردشده۳ عدد پیاز خرد و سرخ‌شده گشنیز به میزان لازمیک عدد ليمو عمانی۲ عدد فلفل سبزیک قاشق مرباخوری رب گوجه‌فرنگی
طرز تهیه خورش گوشت
گوشت، ادویه، زردچوبه، سیر، زنجبیل، نمک و پیاز سرخ‌شده را در قابلمه بریزید و حرارات را كم كنيد تا گوشت سرخ شود. بعد مقدار کمی آب جوش به گوشت اضافه کرده و حرارت را کم کنید تا گوشت نیم‌پز شود. گوجه‌فرنگی، رب گوجه‌فرنگی، فلفل سبز و ليمو عمانی را در غذا بریزید و اجازه دهید تا گوجه‌ها بپزند و خورش به روغن بیفتد. در آخر گشنیز را اضافه کنید. این غذای لذیذ را می‌توانید با برنج یا نان لواش نوش جان کنید.

طرز تهیه غذاهای نانی بلوچستان

آبگوشت
آبگوشت از غذاهای محلی بلوچستان است که با پیاز، گوشت گوسفند یا گوساله با استخوان، روغن حیوانی، گوجه‌فرنگی، ادویه آچار و سیب‌زمینی تهیه می‌شود.
پیاز را نگینی خرد کرده و در روغن محلی سرخ کنید. طبق رسم بلوچ ها ، گوشت مورد استفاده در غذا باید با استخوان باشد. وقتی پیاز طلایی شد، گوشت را اضافه کنید و در قابلمه را بگذارید تا آب پیاز به خورد گوشت برود. پس از تفت‌خوردن گوشت، زردچوبه و ادویه آچار را به آن بیفزایید. در ادامه گوجه‌ای که نگینی درشت خرد کرده‌اید و مقدار بسیار کمی رب گوجه‌فرنگی در آبگوشت بریزید و تا حدی تفت دهید که گوجه کاملا نرم و له شود. بعد به‌اندازه‌ای آب در قابلمه بریزید که روی گوشت را بپوشاند. وقتی آبگوشت جوش آمد، زیر آن را کم کنید تا با حرارت ملایم قل بخورد. گوشت که پخت، سیب‌زمینی را پوست بگیرید، چهار قاچ خرد کنید و همراه نمک در آبگوشت بریزید.

کوتوک آبگوشت بلوچی

مواد لازم برای ۵ نفر:یک کیلو گوشت آبگوشتی یک قاشق غذاخوری ادویه گرم مصالحه یک قاشق چای‌خوری زردچوبه۸ حبه سیر کوبیده یک قاشق مرباخوری زنجبیل کوبیده۲ عدد فلفل سبزیک قاشق مرباخوری زیرهیک عدد پیاز خردشدهنمک و فلفل به میزان لازم
طرز تهیه آبگوشت بلوچی
گوشت را همراه با ۶ پیمانه آب در قابلمه بریزید و وقتی آب جوش آمد، ادویه گرم مصالحه، زردچوبه، سیر، زنجبیل، نمک، فلفل، زیره و پیاز را به آن اضافه کنید. در قابلمه را ببندید و شعله را کم کنید تا گوشت بپزد. اگر بعد از یک ساعت آب غذا کم بود، مقداری آب جوش در آن بریزید. وقتی آبگوشت آماده شد، در آن نان لواش تنوری یا محلی تریت کرده و میل کنید.

سگر و سگیندان(کله پاچه و سیرابی)

سیرابی یکی از غذاهای بسیار سنتی و قدیمی بلوچستان است که با دستورهای بسیار متنوعی تهیه می شود. این غذای خوشمزه در گذشته محبوبیت بسیار زیادی است و به همین دلیل در کله پاچه ای ها در کنار کله و پاچه، خوراک سیرابی یا سیراب هم سرو می شده است.

کوتوک ساده
کوتوک از غذاهای خوشمزه بلوچی با چند قرن قدمت است. برای تهیه این غذا ابتدا ماهی رودخانه را در آرد سوخاری بغلطانید، بعد در روغن فراوان سرخ کنید. وقتی همه ماهی‌ها سرخ شدند، آن‌ها را در هاون بکوبید تا له شوند. در ادامه دانه‌های انار خشک‌شده را به‌صورت جداگانه در هاون بکوبید و در مقداری آب جوش روی گاز بریزید. حالا روغنی که ماهی را با آن سرخ کرده بودید، به آب انار بیفزایید و در آن مقداری آویشن بریزید. در نهایت ماهی له‌شده و این مایه انار را باهم مخلوط کنید، در آن نان تریت بریزید و نوش جان کنید.

سگوک(سچکوک)
سگوک نوعی سبزی کوهی است که بیشتر در نیکشهر به‌صورت خودرو رشد می‌کند و مردم آن را مثل سبزی خوردن در سر سفره‌های خود قرار می‌دهند. با این سبزی می‌توان غذا نیز درست کرد. برای این منظور ابتدا سبزی را بشویید و بعد بپزید. زمانی که خوب آبش کشیده شد، و بعد آن‌ها را خوب له کنید. در صورت تمایل می‌توانید مقداری رب گوجه‌فرنگی به آن بزنید. سپس نمک، زردچوبه، فلفل قرمز، ادویه گرماسالا و آچار را اضافه و مخلوط کنید. این غذا خیلی سریع حاضر می‌شود که می‌توانید با نان سرو کنید.

طرز تهیه خوراک بادمجان
بادمجان‌ها را پوست بگیرید و به آن نمک بزنید و اجازه دهید برای ۳۰ دقیقه بماند تا تلخی آن گرفته شود. پیاز خردشده را در مقداری روغن تفت دهید و بعد بادمجان خردشده، زردچوبه و ادویه سبزی را اضافه کنید. پس از ۱۰ دقیقه باید رب گوجه‌فرنگی و گوجه‌فرنگی خردشده را در غذا بریزید، در قابلمه را ببندید تا گوجه بپزد و له شود. در ادامه فلفل سبز و گشنیز خردشده را بیفزایید و حرارت را کم کنید.
از دو ساعت قبل نمک بسیاری به ماهی بزنید تا مزه‌دار شود. بعد آن را به مایه بادمجان اضافه کنید و از آنجا که به غذا نمک زده‌اید، موقع پخت دیگر به بادمجان نمک نزنید. وقتی غذا پخت، غذا را با نان یا برنج سرو کنید.

املت سوزی

یکی از غذاهای سنتی بلوچستان و استروستای آبشکی که با سبزی محلی «سوزی» تهیه می‌شود. این گیاه که با نام‌های دیگری شاهی وحشی و ازمک نیز شناخته می‌شود، در اواخر تابستان و فصل پاییز به‌شکل خودرو در مزارع گندم و جو می‌روید. برخی افراد به‌جای استفاده از سوزی در این املت، از سبزی اسفناج استفاده می‌کنند. املت سوزی را در گذشته فقط با روغن حیوانی، سوزی و تخم‌مرغ تهیه می‌کردند و به مرور زمان سیب‌زمینی و سیر به آن اضافه شد.
مواد لازم برای ۴ نفر:۵۰۰ گرم سبزی سوزی۴ عدد تخم‌مرغیک عدد پیاز۲ عدد سیب‌زمینی سیر به میزان لازم نمک و فلفل به میزان لازم
طرز تهیه املت سوزی
ابتدا برگ‌های سوزی را بشویید و در آب بجوشانید. پس از آنکه سوزی پخت و نرم شد، آن‌ را در آبکش بریزید تا سرد شود. سیب‌زمینی‌ها را جداگانه آب‌پز کرده و بعد خرد کنید یا بکوبید. در ادامه پیاز را خرد یا رنده کنید و در مقداری روغن حیوانی تفت دهید تا طلایی شود. سپس سوزی پخته‌شده را اضافه کنید تا کمی تفت بخورد. سیب‌زمینی له‌شده را همراه کمی سیر رنده‌شده به تابه اضافه کنید و نیز بزنید. در نهایت نیز تخم‌مرغ‌ها را در تابه بشکنید و اجازه دهید تا املت آماده شود.

امباگ(انباگ)

امباگ یکی از غذاهای پرطرفدار در جنوب سیستان و بلوچستان محسوب می‌شود که خاص شهرستان نیکشهر است. وجه تسمیه این غذا که قدمتی بالغ بر ۴۰۰ سال دارد، از گویش محلی گیاه شنبلیله می‌آید که افراد محلی به آن، امباگ می‌گویند.
امباگ از غذاهای پرطرفدار در جنوب و بلوچستان با حدود ۴۰۰ سال قدمت است
برای تهیه این غذا باید شنبلیله را خوب بشویید تا آب سبزش خارج شده و تلخی آن گرفته شود. سپس سبزی را در آب جوش بریزید و پس از یک جوش، آبش را خالی کنید و دوباره در آن آب بریزید و اجازه دهید که خوب بپزد. در ادامه ادویه مصالحه، نمک و زردچوبه را اضافه کنید. وقتی سبزی نیم‌پز شد، نوبت به افزودن گوشت مرغ می‌رسد. امباگ وقتی آماده است که مرغ بپزد و هیچ آبی در قابلمه نماند. این غذا همراه با نان،‌ برنج یا گندم (تیموش) میل می‌شود.

شوربا

غذایی شبیه به سوپ و بسیار مقوی است و به همین دلیل آن را برای زنانی که زایمان کرده‌اند و همین طور بیماران تهیه می‌کنند. این غذای سنتی با مرغ محلی، رب گوجه‌فرنگی (اختیاری)، ادویه آچار، نمک، فلفل، زردچوبه،‌ روغن محلی، پیاز و آرد درست می‌شود.

برای تهیه شوربا، پیاز را نگینی خرد کرده یا رنده کنید و همراه با تکه‌های مرغ، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه در مقداری روغن محلی تفت دهید. بعد ادویه آچار را بکوبید و به مرغ اضافه کنید. حالا نوبت به ریختن مقدار کمی رب گوجه در غذا می‌رسد؛ گرچه در دستور اصلی شوربا، رب استفاده نمی‌شود. آب را در خورش بریزید و وقتی آب جوش آمد، مقداری آرد سفید را با آب سرد مخلوط کنید و در شوربا بریزید. زمانی که غذا جا افتاد، آب آن را در کاسه سرو کرده و در آن نان تریت کنید. مرغ را در بشقاب بکشید و همراه با ماست و دوغ محلی میل کنید.

طرز تهیه کباب‌های بلوچستان

کباب بلوچی ناگمان پچ

کباب ناگمان پچ یا شکارپچ با استفاده از حرارت آتش پخته می‌شود و از آنجا که هیچ روغنی در طبخ آن به کار نمی‌رود، از خوشمزه‌ترین کباب‌های بلوچی به شمار می‌رود. پخت این کباب که از گذشته‌های دور تاکنون بین مردم این منطقه رواج داشته است، با استفاده از گوشت گاو و گوسفند صورت می‌گیرد. از ساقه درخت به‌عنوان سیخ استفاده می‌شود و پس از آنکه گوشت با استخوان به‌صورت تکه‌های بزرگ به سیخ کشیده شد، دو طرف آن آتشی با حرارت ملایم روشن می‌کنند که کمی از سیخ‌ها فاصله دارد تا گوشت در مدت‌زمان بین سه تا ۶ ساعت به‌مرور زمان کباب شود.
ناگمان پچ به‌معنای «ناگهانی پختن» است و این کباب معمولا برای مهمانی‌های خاص و برخی عروسی‌ها پخته می‌شود.

تنورچه

تنورچه یا ترونچه یکی از معروف‌ترین خوراک‌های بلوچی روستای آبشکی است که در تنور پخته می‌شود. برای تهیه این غذا ابتدا تکه‌های بزرگ گوشت گوسفند را به سیخ‌هایی از جنس چوب نخل می‌کشند. بعد سیخ‌ها را در تنور زغالی می‌گذارند. برای اینکه کباب آبدار باشد، ظرف آبی روی زغال‌های تنور قرار می‌دهند و سیخ‌ها را به‌صورت ایستاده دور ظرف می‌چینند. در ادامه در تنور را می‌بندند و روی آن را با کاهگل می‌پوشانند تا تنورچه در مدت‌زمان ۴۵ تا ۶۰ دقیقه بپزد.
در روش دیگر، پس از ذبح گوسفند، درون شکم آن را خالی می‌کنند. سپس دست و پا و شکم آن را می‌بندند و به‌شکل آویزان در تنور می‌گذارند که البته تنور بزرگی برای این منظور انتخاب می‌شود. سپس روی تنور را کاملا می‌پوشانند تا در مدت یک ساعت بپزد. تنورچه معمولا با نان یا چلو ساده میل می‌شود.

جوجه کباب بلوچی
مواد لازم برای ۴ نفر:۵۰۰ گرم مرغ بدون استخوان۴ عدد گوجه‌فرنگی۲ عدد لیموترش کوچکیک عدد پیازیک قاشق غذاخوری رب گوجه‌فرنگییک قاشق غذاخوری ادویه جوجه کباب۳ حبه سیرزنجبیل تازه به میزان لازم
طرز تهیه جوجه کباب بلوچی
گوجه‌فرنگی خردشده، پیاز خردشده، رب گوجه، سیر و زنجبیل تازه بدون پوست (به‌اندازه یک بند انگشت) را در غذاساز بریزید تا خوب له شوند. مرغ بدون استخوان، ادویه جوجه کباب و آب‌لیمو را باهم مخلوط کنید و سپس سس گوجه‌ای که تهیه کردید، به مرغ بیفزایید و نیز بزنید. حالا مرغ‌ها را دو تا چهار ساعت در یخچال استراحت دهید تا حسابی مزه‌دار شوند. در این مرحله باید جوجه‌ها را به سیخ بکشید و روی تابه چدنی قرار دهید تا بپزند. ضمن اینکه می‌توانید این کباب را روی آتش نیز تهیه کنید.

کباب چامپ

کباب چامپ یکی از اعیانی ‌ترین کباب‌های بلوچستان است که در سفر به این منطقه نباید از دست دهید. این غذا همان دنده کباب است که با راسته گوشت گوسفندی تهیه می‌شود و ادویه‌های پاکستانی و بنگالی در طبخ آن به کار می‌رود. جالب اینکه این غذای بومی در رستوران‌های منطقه پیدا می‌شود و به‌راحتی می‌توانید آن را امتحان کنید.

طرز تهیه بقیه غذاهای بلوچستان

تباهگ

تباهگ یکی از قدیمی‌ترین غذاهای محلی بلوچستان و روستای آبشکی است که از گوشت گوسفند یا بز ورقه‌شده، نمک، فلفل و پودر انار درست می‌شود و طعمی فوق‌العاده دلچسب دارد. تباهگ به‌نوعی روش نگهداری گوشت گفته می‌شود که قدمت آن به چند قرن می‌رسد و بدون هیچ‌گونه وسایل سرمایشی می‌توان گوشت را برای چند ماه و حتی یک سال در منزل نگهداری کرد. پس از آماده‌شدن تباهگ، می‌توان آن را به‌تنهایی مصرف کرد یا همراه پلو مورد استفاده قرار داد.
مردم بومی، به‌خصوص منطقه مکران، پلو بلوچی تهیه‌شده با تباهگ را در روزهای سرد سال و به‌خصوص در ماه رمضان به‌عنوان سحری می‌خورند.

ادویه آچار(بزار بلوچی)

آچار از ادویه‌های سنتی و قدیمی منطقه بلوچستان است که بخش مهمی از رژیم غذایی مردمان این سرزمین را تشکیل می‌دهد. این ادویه محلی از ترکیب گندم، پیاز، تخم گشنیز، زیره و… تهیه و به‌شکل استوانه‌ای قطور درست می‌شود. مراحل آماده‌سازی این ادویه معمولا در فصل تابستان صورت می‌گیرد. ادویه آچار در تهیه بسیاری از غذاهای سنتی به کار می‌رود و طعم مطبوعی به آن‌ها می‌دهد.
مواد لازم:یک کیلو گندم۳ تا ۴ کیلو پیاز۱۰۰ گرم تخم گشنیز۱۰۰ گرم تخم شوید۱۵۰ گرم زیره سیاه و سبز۱۵۰ گرم زردچوبه ونمک فلفل به میزان لازم گوجه
طرز تهیه ادویه آچار
ابتدا گندم‌ را خوب بشویید و بعد بپزید. وقتی گندم‌ پخت، اجازه دهید که آب آن برود و خشک شود. سپس گندم را کاملا آسیاب کنید تا آرد به دست آید. سایر مواد به‌جز پیاز را آسیاب و با گندم مخلوط کنید.
پیاز را پوست بگیرید و رنده کنید. در تهیه آچار از پیاز زابلی استفاده می‌شود و در گذشته آن را در سروکو (وسیله‌ای شبیه هاون) می‌کوبیدند. گوجه را نیز رنده کنید و همراه با پیازرنده‌شده به باقی مواد بیفزایید. تمام مواد را با دست خوب ورز دهید تا حالت خمیری پیدا کنند. در تهیه این ادویه نیازی به استفاده از آب نیست و آب پیاز برای خمیری‌شدن آن کفایت می‌کند.
در ادامه از مواد به‌اندازه گردو یا نارنگی بردارید و به‌شکل دلخواه درآورید و در جایی به دور از نور خورشید قرار دهید تا خشک شود. در روش سنتی، خمیر را به‌شکل استوانه‌ای درمی‌آورند، از نخ رد می‌کنند و در سایه می‌گذارند تا آماده شود.

طرز تهیه پکورا
پیازها را نگینی خرد کرده و نمک، گوجه، ادویه، آرد لپه، فلفل سبز و تخم گشنیز را به آن اضافه کنید. در ادامه آب را به‌تدریج به باقی مواد بیفزایید و با قاشق نیز بزنید .مقدار آب باید در حدی باشد که مایه به‌دست‌آمده نه شل باشد و نه سفت! در تابه گودی روغن بریزید و وقتی روغن داغ شد، با قاشق از مواد در روغن داغ بریزید و آن را سرخ کنید.

پکورا سیب‌زمینی

پكورا یكی از غذاهای سنتی مردم بلوچستان به حساب می‌آید که در ماه رمضان زینت‌بخش سفره‌ها می‌شود. این غذا که از قدمت بالایی برخوردار است، از كشورهای هند، عربی و پاكستان می‌آید. پكورا در بازارهای سنتی شهرهای بلوچستان نیز آماده می‌شود و به فروش می‌رسد.
مواد لازم:۶ قاشق غذاخوری آرد پکورا (آرد لپه)نمک به میزان لازم۲ عدد سیب‌زمینینصف قاشق مرباخوری زردچوبه گشنیز تازه خردشده به میزان لازم۲ قاشق غذاخوری تخم گشنیز نیم‌کوب‌شده۴ عدد فلفل سبز تند خردشده
طرز تهیه پکورا سیب‌زمینی

پوست سیب‌زمینی‌ها را بگیرید و مکعبی یا حلقه حلقه نازک خرد کنید. بعد آن‌ها را برای ۱۰ دقیقه در آب نمک بخیسانید و آبکش کنید. آرد لپه، فلفل سبز، گشنیز تازه، تخم گشنیز، نمک و زردچوبه را در ظرفی بریزید و به آن آب اضافه کنید تا مایه رقیقی به دست آید. سیب‌زمینی‌ها را در این مایه بغلطانید و در روغن فراوان سرخ کنید.

ماهيگ پَکگین(ماهی پچ)
ماهيگ پَچکگین غذای بسیار ساده‌ای است که با آرد گندم و ماهی كوچک رودخانه‌ای تهیه می‌شود و زمان مصرف آن بیشتر در فصول باران‌زا است.
برای تهیه این غذا ابتدا ماهی رودخانه‌ای با چاقو برش می دهند و محتویات داخل ان را خارج می کنند و تمیز می شویند و سپس آرد و نمک و فلفل را با هم قاطی می کنند و در آن می غلتانند با کمک برگ سبز درخت خرما روی آتش یا تابه کباب می کنند. ماهی‌های کبابی روی یک تکه خمیر قرار می‌گیرد و تکه دوم خمیر روی آن گذاشته می‌شود تا در تنور داغ بپزد. از غذاهایی بلوچی رایج در فصل تابستان و گرما است که با مواد ساده‌ای همچون انگور نارسيده و ترش، نان لواش و روغن حيوانی تهیه می‌شود. به این ترتیب که آب انگور نارس را می‌گیرند و روی نان لواش می‌ریزند. بعد روغن حيوانی را آب می‌کنند و در حالی که گرم است، روی نان لواش می‌ریزند و میل می‌کنند.

مرغ نمکی

نمک ته دیگ بریزید؛ به‌طوری که حداقل پنج سانتی‌متر از کف دیگ بالاتر باشد. سپس یک ردیف سیب‌زمینی حلقه‌شده با پوست روی آن بچینید.

تکه‌های بزرگ گوشت یا مرغ کامل را خوب خشک کنید تا هیچ آبی نداشته باشد. در یک کاسه سه قاشق غذاخوری روغن مایع، نمک، پودر دارچین، ادویه بلوچی، فلفل سیاه و زردچوبه بریزید و باهم مخلوط کنید و گوشت یا مرغ را به آن آغشته کنید. گوشت یا مرغ را روی سیب‌زمینی‌ها بچینید و در دیگ را بگذارید تا گوشت با این روش روی حرارت ملایم آتش یا گاز بپزد.

خرما توپوک(لندو)
لندو، یک دسر یا شیرینی بلوچی است که به‌خاطر طبع گرمش، یکی از تنقلات عالی برای روزهای سرد سال به شمار می‌رود. مواد لازم برای تهیه لندو شامل گندم، خرما و انواع مغزها (گردو، پسته، بادام و کنجد بوداده) می‌شود.
مواد لازم برای ۵ نفر:۵۰۰ گرم خرما۶۰۰ گرم گندمانواع مغزها (گردو، پسته، بادام و کنجد بوداده) به میزان لازم
طرز تهیه لندو
هسته‌های خرما را جدا کنید و آن‌ها را به همان شکل خام، با گوشت‌کوب بکوبید تا کاملا له شوند. گندم را برای چند ساعت در آب بخیسانید و در این مدت آب آن را عوض کنید تا گندم‌ها بو نگیرند. سپس گندم را آبکش کنید و روی یک پارچه تمیز بریزید تا خشک شوند. حالا تابه‌ای را روی حرارت بگذارید و وقتی گرم شد، گندم‌ها را در آن بریزید و مرتب نیز بزنید تا گندم‌ها تغییررنگ دهند و شروع به پریدن کنند. تابه را از روی حرارت بردارید و مغزها را در آن بریزید. در صورت تمایل می‌توانید فقط از کنجد استفاده کنید.
گندم و مغزهای داغ را به خرمای له‌شده بیفزایید و ابتدا با قاشق نیز بزنید و بعد با دست مخلوط کنید. سپس از مواد به‌اندازه گردو بردارید و در دست گرد کنید.

کلوچه خرمایی


مواد لازم:آب به میزان لازمیک کیلو آردخرما به میزان لازمیک تا ۲ قاشق غذاخوری مایه خمیرنمک، سیاه دانه و رازیانه به میزان لازم۲ پیمانه روغن
طرز تهیه کلوچه
آب ولرم را در ظرفی بریزید و نمک، خمیر مایه، سیاه دانه و رازیانه را به آن اضافه کنید. در ادامه روغن (ترجیحا روغن محلی) را به باقی مواد بیفزایید و خوب مخلوط کنید. حالا نوبت به افزودن آرد می‌رسد که باید به‌تدریج اضافه کنید و ورز دهید تا خمیر سفت و یکدستی به دست آید. وقتی خمیر دیگر به دست نچسبید، مقداری آرد روی آن بپاشید، پارچه‌ای ضخیم روی خمیر بیندازید تا یک ساعت استراحت کند. بعد از این مدت خمیر را مجددا با مقداری روغن ورز دهید و روی آن کمی آرد بپاشید و بگذارید برای ۱۰ تا ۲۰ دقیقه دیگر استراحت کند. در ادامه خمیر را ورز دهید تا پف آن گرفته شود و بعد به‌اندازه‌های کوچک تقسیم کنید، در آخر دوباره کل این خمیر را ورز دهید تا مجددا یکدست شود و اجازه دهید که برای ۱۰ دقیقه دیگر استراحت کند. حالا به‌اندازه یک نارنگی از خمیر بردارید و در دست گرد کنید. گلوله‌های خمیری را روی یک سفره بچینید و روی خمیر را بپوشانید تا ۱۰ دقیقه به همین حالت بمانند.
هسته خرما را بگیرید و خوب له کنید و با کمی روغن تفت دهید. حالا خمیر را با وردنه باز کنید، مقداری خرما وسط آن بگذارید و خمیر را به‌شکل مثلث بپیچید. خمیر را برگردانید و طرف دیگرش را به کمک چنگال سوراخ کنید و درون فری قرار دهید که از قبل داغ شده است.
با این خمیر می‌توانید کلوچه خرمایی و کلوچه بدون خرما تهیه کنید. برای اینکه بدون خرما باشد، کافی است خمیر را به‌صورت گرد باز کرده و روی آن با چنگال سوراخ ایجاد کنید.

حلوای خرما
حلوای خرما به منطقه بلوچستان تعلق دارد و از خوراکی‌های خوشمزه‌ای است که به‌ویژه در ماه مبارک رمضان در سفره افطار اهالی قرار می‌گیرد.
مواد لازم برای تهیه این حلوا شامل خرما، آرد و روغن می‌شود. ابتدا هسته‌های خرما را درآورید. اگر خرما کمی سفت و خشک بود، می‌توانید بعد از جداکردن هسته، آن را با کمی آب ولرم بخیسانید. خرما را در مقداری روغن تفت دهید تا خوب له و چسبنده شود.
حالا مقداری آرد را با روغن تفت دهید و مرتب نیز بزنید تا خامی آن از بین برود؛ اما رنگ آرد تغییر نکند. در این مرحله خرما و آرد را باهم مخلوط کنید تا کاملا یکنواخت شوند. سپس مجددا روی حرارت بگذارید و نیز بزنید تا نسوزد. فقط در حدی حرارت ببیند که به رنگ قهوه‌ای تیره درآید. میزان آرد به ذائقه خودتان بستگی دارد و می‌توانید از آرد کمتر یا بیشتری استفاده کنید.

سیویی بلوچی
مواد لازم:۲ بسته سیویی شکر به میزان لازم۲ پیمانه آبهل و روغن به میزان لازم
طرز تهیه سیویی بلوچی
ابتدا قابلمه کوچکی بردارید و کمی روغن در آن بریزید. آن را روی حرارت قرار دهید و هل را به روغن اضافه کنید. حالا رشته‌های سیویی (نوعی رشته شبیه به رشته سوپ) را خرد کنید و همراه با هل کمی تفت دهید؛ اما مراقب باشید که سیاه نشود. بعد آب و شکر را داخل یک کاسه باهم مخلوط کنید و وقتی حل شد، آن را به سیویی اضافه و شعله را کم کنید تا آب به‌تدریج به خورد رشته‌ها برود. سیویی را می‌توانید به‌عنوان عصرانه نوش جان کنید.

شیر چای
مواد لازم برای ۳ تا ۴ نفر:۴ پیمانه شیر۲ قاشق غذاخوری چای کله مورچه‌ایشکر به میزان لازم۳ عدد ھل سبز
طرز تهیه شیر چای

شیر را در یک قابلمه بریزید و حرارت را کم کنید تا شیر برای ۲۰ دقیقه بجوشد. سپس شكر، هل و چای را به آن اضافه کنید و وقتی چند جوش زد، حرارت را كم كنيد تا چای رنگ باز کند. به‌جای شکر می‌توانید از نبات یا عسل استفاده کنید.

حلوا شیرگی
طرز تهیه حلوا شیرگی
ابتدا در یک تابه روغن بریزید تا داغ شود. سپس رازیانه و فلفل را کمی در روغن تفت دهید. در ادامه آرد را اضافه کنید و نیز بزنید و آب را به‌تدریج روی آن بریزید. وقتی شکل آرد تغییر کرد، نوبت به افزدن شیره می‌رسد که باید مرتب نیز بزنید تا آرد کاملا بپزد. در زمان پخت حلوا، شعله گاز باید کم باشد. در نهایت می‌توانید کنجد، پودر پسته، گردو یا نارگیل داخل آن بریزید و سرو کنید.
روش دوم: ابتدا شیره خرما را با آرد مخلوط کنید و نیز بزنید تا آرد در شیره حل شود و مایع سیاه‌رنگی به دست آید. سپس در تابه‌ای نچسب روغن بریزید و مایه شیره و آرد را به آن منتقل کنید و نیز بزنید تا این مخلوط تغییررنگ دهد و سفت شود.

ا

حلوای نیکشهری

حلوای نیکشهری یا مسقطی از خوراکی‌های خوشمزه نیکشهر است که یکی از سوغاتی‌های لذیذ این منطقه نیز به حساب می‌آید.
طرز تهیه حلوای نیکشهری مواد لازم:یک پیمانه نشاسته گل (نشاسته معمولی)دو پیمانه شکریک پیمانه گلاب سه پیمانه آب نصف پیمانه زعفران غلیظ خلال بادام و پسته به میزان لازم۱۰۰ گرم کره یا نصف پیمانه روغن مایع
طرز تهیه حلوا مسقطی
نشاسته را در آب سرد حل کرده و شکر و گلاب را به آن اضافه کنید و روی حرارت قرار دهید. ابتدا حرارت را زیاد کنید تا مایه گرم شود. بعد حرارت را کم کنید و مرتب نیز بزنید تا نشاسته گلوله نشود. در ادامه روغن و زعفران را اضافه کنید و نیز بزنید تا نشاسته روی حرارت ملایم بپزد و خامی آن از بین برود. وقتی غلظت آن مثل فرنی شد، در صورت تمایل خلال پسته و بادام را اضافه کنید. پس از دو تا سه دقیقه آن را از روی حرارت بردارید، در ظرفی مستطیلی‌شکل بریزید و در یخچال بگذارید تا ببندد. بعد از حدود یک ساعت، آن را برش بزنید و سرو کنید.

جلیبی

یکی از خوشمزه ترین غذاهای نیکشهر بوده که با خمیر ساخته شده از آرد سرخ شده تهیه و سپس در شربت قند خوابانده می شود.

چانگال
چانگال نوعی شیرینی بلوچی است که مردم منطقه با آن از مهمانان خود پذیرایی می‌کنند؛ به‌خصوص در ماه رمضان که همراه با دوغ پای ثابت سفره افطاری مردم است.
وجه تسمیه این شیرینی شاید به‌خاطر چنگ‌زدن آن با انگشتان دست باشد که در روند تهیه آن لازم است. مواد اولیه چنگال شامل آرد، خرما و روغن حیوانی می‌شود.
برای تهیه چنگال ابتدا آرد و آب را مخلوط کنید تا خمیر به دست آید. بعد آن را به ضخامت حدود یک‌ سانتی‌متر روی تابه بگذارید تا خود را بگیرد و نیم‌پز شود. سپس نان نیم‌پز را تکه‌تکه کرده و خرما را به آن اضافه کنید و باهم ورز دهید تا هسته خرما بیرون بیاید و ضمن جداکردن هسته‌ها، نان و خرما را خوب به خورد نیز بدهید. حالا روغن داغ را اضافه و مخلوط کنید. چنگال را می‌توانید با خلال بادام و پسته تزیین و سرو کنید.

فرهنگ غذایی مردم بلوچستان

بلوچستان در زمینه غذاهای محلی حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد؛ به‌خصوص که این غذاها بر اساس منطقه زندگی افراد فرق می‌کند و رژیم غذایی مردم بلوچ با ساحل‌نشینان عمان یکسان نیست. به عبارتی، بسیاری از غذاهای بلوچستان متاثر از فرهنگ مردم این دیار هستند. از ادویه‌های محلی نظیر «آچار» گرفته تا شیرینی‌های ارگانیک همچون «تجگی» و همچنین انواع غذاهای سنتی چون آبگوشت را می‌توان در میان خوراكی‌های اصیل بلوچستان مثال زد.
جالب اینکه نحوه تهیه و پخت کشک زرد بلوچی ، هتوک (کلجوش)، غذای کوهلی و نحوه تهیه آچار بلوچی و پخت آبگوشت مرغ محلی در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است. گل سرسبد این فهرست را شاید بتوان كشک زرد دانست که در گذشته فقط بین مردم بلوچ رواج داشت، اما با مهاجرت آن‌ها به مناطق دیگر، این خوراکی مغذی مورد اقبال مردم سایر شهرها نیز قرار گرفت. بومی‌های این منطقه اهمیت بسیاری برای كشک زرد قائل بودند و هنگام غم و اندوه از پخت آن اجتناب می‌كردند و این موضوع را عملی ناپسند می‌دانستند.
با توجه به دامپروری در منطقه بلوچستان، گوشت عنصر محوری غذاهای مردم را تشکیل می‌دهد و پس از آن خرما نقش مهمی در این زمینه دارد. از خوراکی‌هایی که با خرما تهیه می‌شود، می‌توان به خرماى پاتى، خرماى خُنبى، خرماى هینزکى، خرماى حَلَبى، لَده، کَتک، هارگ و شیرگ اشاره کرد.
گرچه بلوچستان همجوار با کشور پاکستان است و رفت‌وآمدهای بسیاری به این کشور و هندوستان انجام می‌شود، مردم بومی خیلی کمتر از چاشنی‌های تند استفاده می‌کنند. استفاده از سبزی‌های محلی نیز نقش پررنگی در این منطقه دارد. در واقع در طول اسفند و فروردین که در اثر بارندگی‌های فصلی، هوای معتدلی بر این محل حاکم می‌شود، انواع سبزیجات خودرو رشد می‌کنند. مردم پس از جمع‌آوری و شستشو، آن‌ها را با مقدارى آب مى‌‌جوشانند. در ادامه آب آن‌ها را می‌گیرند، همراه با انار و ادویه در مقداری روغن سرخ می‌کنند و با نان مى‌خورند. جوشانده سبزیجات، ترشى لیمو (حرام) و ترشى انبه (چتنى) نیز از چاشنی‌های پرطرفدار بین مردم بلوچ به حساب می‌آید.
نان یکی از مهم‌ترین داشته‌های بلوچستان است که به‌شکل‌های متفاوتی پخته می‌شود. نان‌های سنتی این منطقه شامل لواش، خمیر، گرده ، سیسرک ،تیموش،پراته

مهمترين انواع غذاهاي روستای آبشکی كه از خرما تهيه مي شود، عبارتنداز :

1- چانگال

2- خرما بريج یا دانه ریز : غذايي است كه از تركيب خرما با آرد و روغن بدست مي آيد.

3- حارَگ (HARAG) : خرما مضافتي نارس را داخل آب به مدت ۴ ساعت می جوشانند و جلوي آفتاب به مدت 3 روز پهن مي كنند تا خشك شود. اين نوع خرما از مكران به كشورهاي عربي حوزه خليج فارس ارسال مي شود.

4-حلواي شيرگي

عسل زنبور وحشی (بینگ)نادرترین سوغات روستای آبشکی

عسل محلي روستای آبشکی بوسيله نوع خاصي از زنبورهاي وحشي كه تنها در مناطق جنوب شرق ايران(بلوچستان) و شمال شبه جزيره هند زيست مي كند توليد مي شود و بدليل تفاوت آن با عسل هاي معمولي در كشورهاي حاشيه خليج فارس از طرفداران زيادي برخوردار است.از آنجايي كه اين عسل تنها در منطقه جنوب شرق ايران استحصال مي شود و خواص درماني منحصر به فردي دارد تقاضا براي اين نوع خاص در كشور هاي مسقط، قطر و امارات بسيار زياد است و معمولا به عنوان تحفه به اين كشورها فرستاده مي شود.

روش تهیه ترشی های محبوب روستای آبشکی (ترشی نیکشهری،حرام،چتنی)

دستور تهیه ترشی انبه سبز

ترشی انبه سبز یکی از انواع ترشی می باشد که با انبه سبز تهیه می شود و با طعمی فوق العاده دارد. شما می توانید این ترشی را همزمان با رسیدن انبه های سبز در خانه تهیه کنید. اگر به طعم ترشی انبه علاقه دارید این ترشی را حتما تهیه کنید و در فصل های مختلف این ترشی را داشته باشید. این ترشی انبه خوشمزه طعم بسیار تند و تیزی دارد و برای کسانی که به طعم ترشی های تند علاقمند هستند گزینه مناسبی می باشد. اما انبه سبز نیز همانند انبه نارنجی از خواص بی نظیری برخودار است. انبه یکی از معروف ترین میوه ها در دنیا می باشد که بسیار پر خاصیت است و در اکثر مناطق گرم رشد می کند. انبه خواص خوب آنتی اکسیدانی دارد که باعث می شود سلول های بدن را بازسای کند و خواص ضد پیری دارد زیرا باعث تولید کلاژن در بدن می شود.

طرز تهیه انواع ترشی انبه (چتنی انبه بلوچی)

از میان چاشنیها ترشی انبه جزو محبوب ترین و لذیذترین چاشنی محسوب می شود که ترشی انبه نمونه ای از آن می باشد، که با ادویه های عالی تهیه شده که بعد از تهیه آن بعد از سه روز می توانید مصرف کنید و اصلا نیازی به جا افتادن ندارد برای درست کردن این محصول از انبه کال و هم رسیده استفاده می شود و در دو حالت چاشنی لذیذی از آب در می آید.

از قدیم درست کردن ترشی مرسوم بوده و ترشی انبه جزو خوشمزه ترین و خاص ترین می باشد .

ابتدا باید موادی مانند انبه، سیر، سرکه سیب، فلفل سبز، آبلیمو و غیره را آماده کنید، بعد میزان انبه دلخواه را شسته و برشهای کوچک می دهیم و با ادویه های مخصوص ترکیب می کنیم و به مدت 10 دقیقه تف می دهیم تا بوی خامی آن گرفته شود و فلفل تند، سیر، رب و بقیه مواد را به ترتیب اضافه می کنیم و می گذاریم جوش بیاید و در نهایت که ترشی ما آماده شد بعد از خنک شدن درون درب شیشه ای می ریزیم و درون یخچال نگهداری می کنیم و می توانیم بعد از سه روز نوش جان کنید.

ترشی چتنی انبه تند و غلیظ

از میان ترشیجات ترشی انبه با مزه گس مانندی که دارد توانسته مشتریان خاص خود را جذب کند مانند ترشی بلوچی به عنوان ترشی لاکچری شناخته شده خرید این محصول با انواعی از برندها در همه فروشگاه های تولید کننده آن مقدور می باشد و مراکز تولیدی آن را در دو نوع خانگی و شرکتی در انواع مختلف به فروش می رسانند.

این ترشی خاصیت گندزدایی دارد و سیر موجود خام در آن در فرآیند عمل آمدن مواد جدیدی مثل آنتی اکسیدان تولید می شوند که برای بدن مفید می باشد مصرف این محصول در مقدار کم در پایین آمدن چربی خون موثر است.

انبه خود خواصی دارد از جمله برای رفع خشکی پوست موثر است و همچنین این میوه کالری کمی دارد و همین امر باعث شده که مورد علاقه افرادی که رژیم لاغری دارند قرار گیرد ضمن اینکه این میوه باعث کاهش اشتها می شود و در نتیجه از پرخوری جلوگیری می کند این میوه حاوی مقادیر زیادی از فیبر است و فیبر موجود در آن جذب چربی در بدن را کاهش می دهد.

برای نگهداری ترشی انبه از کپک زدن سرکه را نجوشانید زیرا اسید آن در مجاورت حرارت ضعیف می شود و احتمال خراب شدن ترشی زیاد می گردد و بهتر آن است از سرکه سیب، خرما و انگور در تهیه آن استفاده شود.

خاصیت های ترشی چتنی انبه

از خوشمزه ترین و پر طرفدارترین چاشنیها، ترشی انبه می باشد که در شهرهای جنوبی کشور از محبوبیت خاصی برخوردار است مثل ترشی انبه ، این ترشی به دلیل اینکه در تهیه آن از انبه استفاده می شود برای تقویت چشم و سلامت آن ضروری است و از ابتلا به ناراحتیهای چشمی مانند خشکی چشم و شب کوری جلوگیری می کند و همچنین چون انبه سرشار از ویتامین E است.

مصرف آن گردش خون در زیر پوست سر را افزایش می دهد و باعث افزایش رشد مو می شود و علاوه بر آن استفاده از این ترشی باعث شفافیت و سفید شدن پوست صورت می گردد و حتی می توانید برای نتیجه بهتر روی پوستتان از انبه ماسک درست کنید و روی صورت بگذارید و بعد از 15 دقیقه بشویید این کار به روشن تر شدن پوست صورتتان کمک می کند.

از آنجا که مقادیر غنی از کلسیم دارد برای افراد سالخورده و بیمارانی که مشکل کلیه دارند به مقدار کم مصرف کنند و بهتر است قبل از مصرف با پزشک خود مشورت نمایند.

ترشی چتنی انبه تند

انبه از میوه هایی است که طبع گرم دارد و نارس آن طبعی سرد و خشک دارد و ترشی آن اگر از میوه نارس تهیه شود همین طبع را دارد و با ادویه هایی که استفاده می شود مزه تندی به ترشی می دهد مثل ترشی انبه که بسیار تند است این محصول باعث تقویت بدن می شود و دهان را خوشبو می کند و رنگ صورت را درخشان می نماید برای درمان یبوست هم موثر می باشد.

ترشی چتنی انبه روغنی

از بهترین، خوشمزه ترین و مفیدترین میوه فصل تابستان که حاوی مس، کلسیم، آهن و آنتی اکسیدان است به همین علت پوست را جوان و شاداب نگه می دارد و بسیار خواص دیگر که ترشی انبه با روغن زیتون پاکستانی هم همین خواص را دارا می باشد و روغن استفاده شده در تهیه این ترشی بر فواید آن افزوده است.

ترشی چتنی انبه مخلوط

در تهیه ترشیجات بیشتر از سبزیجات خشک استفاده می شود اما بعضی ترشیها مثل انبه که از میوه انبه در تهیه آن استفاده می شود و اگر ترشی ما انبه مخلوط بلوچستان باشد علاوه بر انبه و ادویجات از سیزیجاتی نظیر کلم، خیار و هویج نیز استفاده می شود که خواص آن را چند برابر می کند این ترشی غیر از مصارف خانگی در رستورانها، و مهمانیها، سفره خانه ها و غیره کاربرد دارد.

دستور تهیه ترشی لیمو

روش تهیه :ابتدا لیموی سالم بدون لک را میشوییم یک روز میگذاریم آبش برود بعد خرد می کنیم . هر لیمو را شش قسمت می کنیم. تخم های آن را در می آوریم.اگر هسته لیمو داخل آن بماند ترشی را تلخ می کند.ترشی لیمو با خوراک ماهی، مرغ، لوبیا پلو و غذاهایی که نانی نباشد خیلی لذیذ است.این ترشی تند است و در بلوچستان تهیه میشود و آن را تند تهیه می کنند.تکه های لیمو را داخل ظرف مورد نظر ریخته و فلفل قرمز، زردچوبه و نمک را روی آن میریزیم و مخلوط می کنیم و یک پارچه روی ظرف میکشیم و ۳ روز بیرون از یخچال میگذاریم بماند گهگاهی مواد را با قاشق یا هر وسیله خشک دیگر هم میزنیم.دقت کنید قاشقی که مواد را با آن هم میزنیم باید حتماً خشک باشد و آبدار نباشد.بعد از ۳ روز که مواد را خوب هم زده ایم و آب غلیظی در آن ایجاد شده است داخل ظرف مورد نظر ریخته و در آن را محکم می بندیم و میگذاریم برسد.این ترشی در یخچال و جای خنک بعد از ۲ ماه می رسد و در جای گرم بعد از یک ماه می رسد و قابل مصرف است.این ترشی سرکه ندارد و برای کسانی که سرماخوردگی دارند و نمیتوانند ترشی دیگر مصرف کنند خیلی مناسب است.تندی ترشی را میتوان کم یا زیاد کرد.برای خوب جلوه دادن این ترشی میتوان فلفل سبز تازه یا فلفل دلمه نیز خرد کرده و به آن اضافه کرد که تاثیری در طعم آن ندارد و فقط برای ظاهر آن است.

خواص لیمو ترش :لیموترش سرشار از ویتامین ث است یعنی در هر ۱۰۰ گرم لیمو ۵۰ میلی گرم ویتامین ث وجود دارد . همچنین حاوی کارو تنوئید می باشد و همین ها لیمو ترش را یک آنتی اکسیدان خیلی قوی می کند . به این ترتیب برای بیماران سرطانی و همین طور پیشگیری مفید است. برای آرامش اعصاب و همین طور برای حفاظت از مویرگ ها و کنترل فشار خون مؤثر است . لیمو ترش ضد عفونی کننده فوق العاده ای است و هنگام سرما خوردگی بسیار به کار می آید.لیمو سرد و خشک است اما زیره و سیاه دانه گرم خشک هستند.

مشکلات روستای آبشکی

ازجمله مهم ترین نیازهای عمرانی میتوان به وضعیت جادّه روستا اشاره کرد با و جود اینکه به خط ترانزیت نزدیک است ولی خاکی و باریک است که موجب تصادفات و مشکلات عدیده ای شده است. مشکل دیگر در روستای آبشکی وضعیّت خانه های قدیمی روستاست. درمورد این گونه مساکن مشکلات زیادی وجود دارد. به عنوان مثال مصالح به کار رفته در این ساختمان ها بسیار قدیمی و بی دوام است. در فصول پرباران دیوارهای خانه ها عملاً به توده ای گل تبدیل می شود و سقف خانه ها همواره در معرض پوسیدگی شدید قراردارد ، و همه این ها یعنی تبدیل شدن خانه ، که در واقع اولین مأمن انسان است به مکانی کاملاً خطرناک و غیرقابل اعتماد است. با وجود اینه در روستا خانه بهداشت و جود دارد امکانات خانه بهداشت بسیار محدودا ست و همچنین نیروی انسانی آن کم است و نمیتواند به کلّیه امور مربوط به بهداشت در سطح این روستا و روستاهای اطراف رسیدگی کند. بنابراین نیاز به یک مرکز درمانی مجهزتر با نیروی انسانی بیشتر و البته مجرب تر احساس میشود.روستای آبشکی که به دلیل کمی جمعیت فاقد واحد آموزشی دبیرستان و راهنمایی است و فقط برای مقطع ابتدایی در روستای آبشکی دو مدرسه وجود دارد، بنابراین دانش آموزان برای تحصیل در مقاطع بالاتر به اجبار به جاهای دورتر مانند شهر نیکشهر و بعضی ها به دهستان مخت فرستاده می‌شوند بنابراین علاوه بر هزینه مالی رفت و آمد تا مدرسه ، اتلاف وقت راهم در پیش دارند. که این مشکلات باعث بی انگیزگی و در نتیجه کم سوادی و بی سوادی افراد میشود. بنابراین نیاز به راه اندازی یک واحد راهنمایی و دبیرستان برای دختران و پسران در روستا احساس میشود. از جمله مشکل اجتماعی رایج آبشکی میتوان از معضل بیکاری جوانان نام برد زیرا در این زمینه حمایت چندانی از سوی سازمانهای دولتی صورت نمیپذیرد. مشکل دیگر مسئله کم آبی در فصل بهار و تابستان است که متعاقب آن در زمینه بهداشتی نیز مشکلاتی رابه وجود می آورد. البته دور بودن نانوایی ،پاسگاه ،بانک ،آرایشگاه و نبود سالن ورزشی برای جوانان راهم میتوان از جمله مشکلات پیش روی این مردم غیور ذکر کرد.

🌹ای که دستت میرسدکاری بکن ⁦❤️❤️⁩ پیش ازین کزتونیایدهیچ کار🌹

نظرات خود را با ما در میان بگذارید.

محمدامین رئیسی09150389313